در حالی که نانواها دادشان به دلیل بالا رفتن هزینه‌های نانوایی و زندگی به فلک رسیده و برای چندین سال هیچگونه تغییراتی در قیمتها اعمال نشده بود،بالاخره دولت اختیار افزایش قیمت را به مراکز استانها داده است .
در قیمت گذاری هر محصولی باید کار کارشناسی صورت بگیرد چون عوامل مختلفی در تولید هر محصول تاثیر گذاراست. تولید نان‌ها به صورت سنتی تنوری، اتوماتیک،نیمه اتوماتیک و همچنین با آرد یارانه‌ای و یا آرد آزاد می باشد . تولید نان در هر کدام از این نانوایی‌ها شرایط خاص خودش را دارد که در زیر به صورت خلاصه به آنها خواهیم پرداخت و لازم است قیمتها با در نظر گرفتن شرایط تولید در هرکدام از نانوایی تعیین شود.
ویژگی‌های تولید نان در نانوایی های مختلف
نانوایی ماشینی با توجه به فن‌آوری های جدید با یک کارگر می توان در حجم زیاد نان تولید کرد . یعنی صرفه جویی در هزینه نیروی کار نیازی به زمان استراحت زیاد به خمیر نمی باشد یعنی صرفه جویی در زمان کنترل راحت شرایط کار به دلیل ماشینی بودن هزینه ضایعات را به حد صفر می رساند.
به دلیل کاهش زمان پخت و کنترل راحت شرایط کار مشکلات ناشی از شرایط سخت کار از جمله دود ناشی از سوختن نان و زیاد ایستادن کارگر کاهش می یابد که نتیجه آن کاهش هزینه درمان نیروی کار است.
تولید نان با آرد آزاد و یا یارانه ای نیز در قیمت نان دخیل می باشد
ناوایی نیمه اتوماتیک نیاز به دو کارگر اضافه هزینه نیروی کار را سه برابر می کند .زمان استراحت خمیر باید بیشتر از شرایط اتوماتیک باشد که نتیجه آن بالا رفتن زمان کار می باشد .
سختی کار در این نانوایی ها بیشتر از نانوایی های اتوماتیک است . کارگر باید زمان طولانی تری سر پا باشد که یکی از نتایج آن مشکل واریس و دیسک می باشد.
نانوایی سنتی تنوری (تافتون و لواش )
نیاز به ۴ کارگر دارد که هزینه نیروی کار درآن به نسبت بقیه بسیار بیشتر است . زمان استراحت خمیر به نسبت نیمه اتو ماتیک و اتوماتیک بسیار بیشتر است و گاها به دو تا سه ساعت طول می کشد که نتیجه آن بالا رفتن کیفیت نان و در عوض بالا رفتن مدت زمان کار و تولید کمتر است .
سختی کار در این نانوایی ها بسیار بالاست . مثلا در نان تافتون کارگر باید روزی حداقل ۶ساعت سر پا باشد و روزی ۱۲ ساعت باید در محل کار حضور داشته باشد. که نتیجه آن افزایش ریسک انواع مریضیهای مفاصل و استخوان است . کارگر نان در آور و شاطر باید روزی ۶ ساعت در معرض حرارت مستقیم تنور باشند . که نتیجه آن بالا رفتن درصد گرفتار شدن به انواع مختلف بیماری‌ها من جمله سرطان است.
کیفیت و مزه نان در این نانوایی ها به دلیل عمل آوری مناسب خمیر مناسبتر است. هزینه ضایعات به دلیل دستی بودن کار بسیار بالاست به گونه ای که ممکن است روزی چندین نان ضایع و یا بسوزندچندین سال است که قیمت نان افزایش پیدا نکرده این در حالیست که هزینه های زندگی و حقوق بالا رفته است .
اکنون ما شاهد تفاوت های فاحشی در قیمت گذاری در استانهای مختلف هستیم مثلا در استان تهران سال گذشته نان تافتون با وزن چونه۲۳۰ گرم و آرد یارانه ای ۴۶۰ تومان بوده لازم به ذکر است که یک کیسه آرد یارانه ای ۳۳۵۰۰ تومان است ولی آرد آزاد گاها تا ۵۰هزار تومان تامیین نمی شود این در حالیست که قیمت نان تافتون با وزن چونه ۲۷۰ گرم و آرد آزاد در کرمانشاه ۴۰۰ اعلام شده همچنین قیمت نان را برای نانوایی های سنتی و ماشینی برابر اعلام کرده اند در حالی که هزینه نانوایی ها با توجه به موارد مذکور در هر کدام تفاوت بسیاری دارند . قضاوت را به مردم می سپاریم آیا قیمت فرش دست باف با فرش ماشینی یکی است . قیمت نان سنگک با دو نفر کارگر ۱۲۰۰ تومان اعلام شده در حالی که نان لواش سنتی و تافتون با ۴ نفر کارگر اگر به نسبت سنگک محاسبه شود باید ۷۰۰ قیمت گذاری شود .
با توجه به موارد مذکور این نرخ گذاری نشان از یک کار غیر کارشناسانه و عجولانه بوده است. کدام یک از تصمیم گیرندگان یک روز در نانوایی های تنوری و سنتی کار کرده اند که اکنون برای محصول آنها قیمت تعیین می کنند. نتیجه این کار تعطیلی حداقل ۱۰۰واحد نانوایی سنتی آزاد پز با ۴۰۰ کارگر و به قولی ۴۰۰ خانوار در سطح استان می باشد. چون چاره ای جز بستن نانوایی ندارد قبلا با وجود قیمت ۶۰۰ تومان با حداقلها ادامه کار می دادند. اکنون با قیمت ۴۰۰ تومان یعنی ۲۰۰ تومان ارزانتر اصلا امکان ادامه کار وجود ندارد .
از مسئولین تاثیر گذار در این امر خواهشمندیم به دغدغه پیش آمده توجه و در این شرایط اقتصادی که نیاز به حفظ مشاغل است . بررسی های لازم را برای یک نرخ گذاری کارشناسانه و عادلانه انجام دهند و نانوایی های متضرر را از تعطیل شدن نجات دهند.
دلشاد عزیزی : مدیریت نانوایی تافتون ئایرگا – پاوه