به گزارش تابناک از قزوین به نقل از خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، بعد از نوسانات شدید قیمت ارز در دولت قبل، زمزمه های تک نرخی شدن آن از ابتدای دولت یازدهم شروع شد که اجرای آن به دلایل مختلف وارد فاز عملیاتی نشده بود.
اما به تازگی ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی اعلام کرد که امسال قرار است سیاست ها و برنامه ریزی های مربوط به یکسان سازی نرخ ارز عملیاتی شود و در این مسیر اقداماتی تدریجی در دست انجام است تا بانک ها مجاب شوند که با ارز آزاد بتوانند عملیات ارزی انجام دهند.
سیف افزود:اکنون ممنوعیت های گذشته برای انجام عملیات ارزی برداشته شده و صادرکنندگان می توانند با اطمینان خاطر، ارزهایشان را به نظام بانکی عرضه کنند و در مقابل بانک ها هم می توانند از این ارزها برای گشایش اعتبار به منظور واردات محصولاتی که ارز آزاد دارند، استفاده کنند.
رئیس کل بانک مرکزی بیان کرد: این اقدام باعث می شود خطری که صادرکنندگان و وارد کنندگان در انجام فعالیت ها با ارز چند نرخی داشتند، کاهش یابد و فعالیت ها در بستر امن نظام بانکی انجام گیرد.
تسریع در تک نرخی شدن ارز یکی از الزامات کشور است
در همین راستا محمد رضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بورس،بانک و بیمه گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان اظهار داشت: در حال حاضر یکی از فاکتور های مهم در حوزه اقتصادی، نرخ ارز است که بر روی دیگر متغیر ها تاثیر می‌گذارد و آثار آن در دیگر بخش های مختلف کاملا مشخص است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه اذعان کرد: در هر کشوری که پدیده چند نرخی شدن ارز وجود دارد زمینه برای فساد و نابسامانی اقتصادی و رانت خواری ایجاد می شود که تمام تلاش این کشور ها در جهت هدایت آن به سمت تک نرخی شدن است.
به گفته وی از سال 91 تاکنون وجود نرخ های چند گانه اثرات نامطلوبی را در زندگی مردم ، فعالان اقتصادی و کل مجموعه نظام اقتصادی کشور گذاشته است.
ابراهیمی با بیان اینکه تک نرخی شدن ارز یکی از اصلی ترین چالش های نظام اقتصادی است گفت: دولت و بانک مرکزی باید هر چه سریعتر به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کنند و از آن در جهت اتخاذ تصمیمات بهینه در اقتصاد کشور کمک بگیرند.
وی با بیان اینکه مجلس از این امر استقبال می کند عنوان کرد : ارز چند نرخی حضور دلالان را در بازار افزایش می‌دهد و باعث می‌شود مردم با هزینه بالاتری کالای مورد نظر را خریداری کنند که این امر باعث حذف دلالان می‌شود.
***آزادسازی نرخ دلار باید با احتیاط بیشتری صورت گیرد
موسی الرضا ثروتی نماینده دوره نهم مجلس شورای اسلامی در این خصوص به خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران گفت:با آزاد شدن نرخ ارز انگیزه صادر کنندگان برای صادرات افزایش می یابد و به دنبال آن بر میزان صادرات کالای کشور نیز افزوده می شود.
وی با اشاره به اینکه اگر فروش ارز به طور کامل آزاد شود امکان سوء استفاده نیز بیشتر است تصریح کرد :آزاد شدن خرید و فروش ارز حضور دلالان را در این بازار افزایش می دهد که این امر سبب کمبود ارز در بازار می شود؛ اشخاصی در این میان با خریدن ارز و نگهداری آن تعادل بازار را بر هم می زنند که بهتر است در این خصوص بانک مرکزی با احتیاط بیشتری عمل کند.
وی با اشاره به اینکه آزادسازی در بازار ارزهایی به غیر از دلار مشکل چندانی به وجود نمی آورد افزود: در حوزه دلار محدودیت هایی وجود دارد زیرا از تغییر قیمت های ناگهانی در امان است؛به عنوان مثال قیمت یورو بعد از نظر سنجی انگلستان صعود پیدا کرد یا لیر ترکیه بعد از جریان کودتا سقوط کرد اما دلار در محدوده ثابتی باقی مانده است با توجه به این شرایط بانک ها نیز علاقه ای ندارند ارزهایی را نگهداری کنند که اطمینانی به ثبات ارزش آن نیست.
ثروتی در پایان سخنانش تصریح کرد: به تبع آزادسازی نرخ دلار ،عرضه آن در بازار محدود می شود که این امر افزایش قیمت دلار را به همراه دارد از این رو بانک مرکزی باید با احتیاط عمل کند البته دولت وعده داده که تا پایان سال تمام ارزها آزاد شود اما به طور کلی در رابطه با نرخ دلار باید مراقبت بیشتری شود تا در صورت تقاضا با کمبود مواجه نشود و به تبع آن قیمت ها افزایش پیدا نکند.
* جلوگیری از رانت خواری با تک نرخی شدن ارز
کرمانشاهی عضو هیات مدیره اتحادیه ملی محصولات کشاورزی اتاق ایران در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت : دولت و بانک مرکزی به عنوان ناظر و سیاست گذار در حوزه ی پولی و مالی باید فعالیتی هایی در زمینه ی تک نرخی شدن ارز انجام دهند تا اقتصاد کشور با یک شفاف سازی رو به رو شود و این شفاف سازی ها باید به دور از رانت خواری باشد .
وی ادامه داد: چندگانه بودن نرخ ارز می تواند معضلاتی در حوزه تجارت کشور بوجود آورد ، و آزاد شدن نرخ آن یکی از قدم های مثبت در این زمینه است .
کرمانشاهی ادامه داد:محدودیت در اقتصاد موجبات فعالیت های زیرزمینی از جمله قاچاق را در کشور فراهم می کند ، به طوریکه این معضل ضربات جبران ناپذیری برای اقتصاد کشور بوجود می آورد ، این در حالیست که با اجرای این امر می توان از رانت خواری در کشور جلوگیری نمود و در جهت تک نرخی شدن ارز پیش رفت .
وی افزود : نرخ ارز را عرضه و تقاضای بازار باید تعیین کند و آن را باید در جهتی حرکت داد تا کشور بتواند در حوزه ی کسب و کار ، تولید و صادرات از رکود خارج شود .
وی اظهار داشت : بخش خصوصی و تعاونی نیز باید نقش تصدی گری در بازار را ایفا نماید ؛در واقع تولید ، تجارت ، صادرات و واردات باید در جهت رقابتی شکل بگیرد تا نرخ ارز نیز همانند سایر مکانیزم ها در حوزه ی اقتصاد ، در بازار تعیین شود
کرمانشاهی بیان کرد : آزاد سازی ارز یک قدم مثبت در راستای کاهش مشکلات تولید و رکود به شمار می آید.
وی اذعان داشت : امید است تا 5 الی 10 سال آینده به سازمان تجارت جهانی بپیوندیم و کشور را به سوی رقابتی شدن پیش ببریم .
عضو هیت مدیره اتحادیه ملی محصولات کشاورزی اتاق ایران تصریح کرد:نرخ ارز یکی از مکانیزم های اصلی در موارد پولی و بانکی اقتصاد کشور است و امیدواریم با تک نرخی شدن آن کیفیت محصولات تولیدی روز به روز افزایش یابد و صنایع داخلی بتوانند وارد عرصه ی رقابت بین المللی شوند .
افزایش قیمت اجناس پس از آزادسازی نرخ ارز مقطعی خواهد بود
عباسعلی ابونوری کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان تصریح کرد :اگرچه دولت در کوتاه مدت می تواند بر روی نرخ ارز تاثیر بگذارد اما در بلند مدت به ناچار باید نرخ ارز آزاد شود چراکه در غیر اینصورت نمی توانیم عضو سازمان تجارت جهانی شویم .
وی گفت : با آزاد سازی نرخ ارز امکان افزایش قیمت برخی مواد خوراکی و غیر خوراکی وجود دارد البته این امر مقطعی بوده و با گذشت زمان آرامش به بازار باز می گردد.
ابو نوری درخصوص اثرات آزادسازی نرخ ارز بر تولید گفت :نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که پس از آزاد سازی نرخ ارز تولید و اقتصاد کشور به سرعت رونق پیدا کند؛ تا زمانی که تکنوژی تولید بهبود پیدا نکند و هزینه تولید کاهش نیابد نمی توان شاهد اثرات مثبت آزادسازی در تولید باشیم باید در درجه اول تکنولوژی تولید بهبود پیدا کند و هزینه ها کاهش یابد تا تولید و اقتصاد کشور رونق پیدا کند.
وی اظهار داشت : نرخ ارز پس از آزاد سازی افزایش خواهد داشت اما شدت آن دو یا سه برابری نیست اما دولت می تواند با بالا بردن سطح تولید ملی و رونق بخشیدن به اقتصاد کشور ارزش پول ملی را بالا ببرد ودر نتیجه قیمت نرخ ارز مسلما کاهش پیدا خواهد .
وی در پاسخ به این سوال که آیا این اقدام دولت کارشناسی شده است یا نه گفت : معمولا تصمیمات این گونه دولت در مورد اقتصاد برای کوتاه مدت مطلوب است ولی در بلند مدت میتواند آثار مخربی داشته باشد و این تصمیم نیز کارشناسی شده نمی باشد .
**تک نرخی شدن ارز از عوامل ایجاد شفافیت اقتصادی
مجید رضا حریری عضو اتاق بازرگانی ایران در خصوص تک نرخی شدن ارز در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان عنوان کرد: هر زمانی که ارز تک نرخی شود به نفع اقتصاد کشور است چرا که دست سواستفاده کنندگانی که از اختلاف نرخ ارز بهره می بردند از این بازار کوتاه می شود و به شفافیت اقتصادی کمک می کند.
وی در ادامه افزود: به تعویق افتادن تک نرخی شدن ارز خارج از اراده دولت بوده زیرا دولت منابع ارزی لازم برای کنترل نوسانات بازار را دراختیار نداشته است؛ این احتمال وجود دارد به محض آزاد شدن نرخ ارز، سودجویان در بازار تقاضای کاذب ایجاد کنند و تعادل آن را بر هم زنند.
حریری همچنین اظهار داشت: زمانی باید اقدام به تک نرخی کردن ارز کنیم که قدرت کنترل و مدیریت بازار را نیز داشته باشیم؛ به نظر می رسد در حال حاضر با توجه به اینکه حجم زیادی از پول های بلوکه شده کشور در بانک جهانی آزاد شده و همچنین بادرنظر گرفتن در آمد حاصل از فروش نفت و صادرات غیرنفتی ، بیش از 80 میلیارد دلار هزینه مورد نیاز کشور فراهم شده و با این وجود زمان تک نرخی شدن ارز فرارسیده است.
این عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: تک نرخی شدن ارز یکی از عوامل شفافیت اقتصادی است و باید به این نکته توجه داشته باشیم در صورتی که بسته کامل شفافیت اقتصادی وجود نداشته باشد این اقدام پایدار نخواهد بود و باید منتظر فرار منابع ملی از کشور باشیم.
حریری اظهار داشت: تک نرخی شدن ارز نوسان شدید قیمت تمام شده تولید را به همراه ندارد زیرا بخشی از تولید کنندگان که برای واردات مواد اولیه از ارز دولتی استفاده می کردند تغییراتی را شاهد نخواهند بود و حتی ممکن است با کاهش جزئی قیمت ارز مواجه شوند و همچنین سایر تولید کنندگان نیز برای قیمت گذاری در بازار از شاخص ارز آزاد استفاده می کردند که در نتیجه نباید تغییر محسوسی در بازار ایجاد شود.