وجود 246 واحد پرخطر روستایی طاعون نشخوار کنندگان در استان

زیبایی، وسعت و آرامشی که در بوستان باباامان دیده می شود گردشگران زیادی را به سمت خود می کشد اما این روزها حیوانات تنها پارک حیات وحش آن با بیماری دست به گریبان شده اند که فقط شنیدن نام آن موجب شده تا ذهن مردم و بجنوردی ها و مسافران درگیر شود.تماس های مکرر با روزنامه در این دو روز نشان دهنده این بود که خوانندگان ما خواهان دریافت اطلاعات بیشتری از این بیماری و نگران این هستند که آیا این بیماری قابل سرایت به انسان هم هست؟ دامداران هم نگران این هستند که مبادا دوباره این بیماری به خراسان شمالی باز گردد و دام های آن ها را درگیر کند.اگر چه بیماری طاعون نشخوار کنندگان سایه سیاه خود را بر سر حیات وحش پارک پردیسان انداخته است و تلف شدن نیمی از حیوانات این پارک نشان دهنده وخامت اوضاع است اما به گفته مسئولان این پارک این بیماری مهار شده است اما با نگاهی به سابقه این بیماری در می یابیم که خراسان شمالی از کانون های درگیر بیماری در سال های قبل است و در سال 90 هم در ساریگل این بیماری حیات وحش را درگیر کرد و ده ها راس از جوندگان این منطقه از بین رفتند.
ویروس نهفته
یک دامپزشک  در مورد این بیماری می گوید: بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک که تا چند سال پیش برای دامداران و حتی دامپزشکان نام چندان آشنایی نبود، امروزه با نام اختصاری P.P.R  به طور کامل شناخته شده است و متقاضیان دریافت واکسن پیشگیری از این بیماری مهلک و خسارت بار کمتر از متقاضیان واکسن آنتروتوکسمی که بیماری نام آشنا برای چند نسل قبل دامداران و عشایر کشور است،نیست.دکتر افشار ادامه می دهد: یک اصل کارشناسی در دنیای دامپزشکی وجود دارد که همیشه مد نظر کارشناسان سازمانی است و آن این است که استقبال مداوم یا مقطعی دامداران از یک واکسن خاص می تواند تعیین کننده خط مشی سازمانی باشد تا با تدوین و اجرای برنامه های مبارزه ای از تبدیل شدن بیماری  به یک چالش مهم و غیر قابل کنترل پیشگیری شود. وی با بیان این که این بیماری بیشتر بز و گوسفند را درگیر می کند، ادامه می‌دهد: عوارض گوارشی و تنفسی از بارزترین نشانه های بالینی  طاعون نشخوار کنندگان است.وی تصریح می کند: با وجود فراگیر شدن بیماری در همه نقاط کشور، باز هم گاهی برخی دامپزشکان در تشخیص بیماری با مشکل مواجه می شوند و از سویی احتمال مرگ و میر بالا در جمعیت دامی غیر از گوسفند و بز از قبیل گوساله های مبتلا به این بیماری هم وجود دارد و از سوی دیگر آن چه به مراتب مهم تر است، وجود فرم تحت بالینی این بیماری در دام هاست که می تواند از تیررس تشخیص دامپزشکان و نهایتاً سیستم پایش سازمان دامپزشکی مخفی بماند. وی تصریح می کند: ویروس نهفته در دام ها به ادامه چرخش در بین میزبانان خود می انجامد که آلودگی و بروز خسارات اقتصادی بیشتر را به دنبال خواهد داشت. وی می افزاید:  اما به گردش درآمدن این ویروس در حیات وحش علاوه بر تهدید ذخایر ژنتیکی سبب شده است  که در عمل فعالیت های مبارزه ای در حوزه دام های اهلی (روستایی، عشایری و صنعتی) به نتیجه مطلوبی نرسد و آسیب های دو سویه بین جمعیت دام اهلی و وحشی به جریان افتد.وی خاطرنشان می کند: اهمیت این بیماری از آن جا مشخص می شودکه  دامداران زیان دیده از این بیماری در برخی موارد حتی حاضرند واکسن رایگان دولتی را به بهایی گزاف از طریق بازار سیاه خریداری کنند. دکتر افشار تصریح می کند: با توجه به تحت بالینی بودن بسیاری از موارد درگیری دام ها، بهترین راهکار این است که واکسیناسیون دام ها در قالب فاز ملی اجرا شود.
حیات وحش درگیر
تلف شدن 50 راس کل و بز و میش و آهو در پارک حفاظت شده پردیسان رقم قابل ملاحظه ای است.
 در این مورد مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی گفت: بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک که در پارک پردیسان بجنورد شیوع پیدا کرده است موجب مرگ نیمی از حیات وحش این مجموعه شده است.علی اصغر مطهری می گوید: با شروع و تشخیص این بیماری اقدامات پیشگیرانه  برای کنترل آن انجام گرفته و در حال حاضر منطقه هر روز با همکاری نیروهای محیط زیست و دامپزشکی استان پایش می شود و هم چنین ضد عفونی کردن آبشخورها و محل تلف شدن لاشه ها، جمع آوری و حمل لاشه ها به خارج از محیط مجموعه و دفن بهداشتی آن ها طبق دستورالعمل دامپزشکی و رعایت اصل بهداشتی ورود و خروج افراد و خودروها جهت جلوگیری از انتشار بیماری و واکسیناسیون حیات وحش این مجموعه از اقدامات این اداره کل برای کنترل این بیماری است.
وی اظهار می کند: بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک یک بیماری ویروسی مشترک بین حیات وحش و دام اهلی است و در بین نشخوار کنندگان کوچک نظیر گوسفند و بز مشاهده می شود و در سال 1391 در پارک ملی ساریگل هم شیوع پیدا کرد و باعث تلف شدن بیش از 300 راس از حیات وحش این پارک ملی شد.مطهری خاطرنشان می کند: در پارک پردیسان بجنورد 100 راس حیات وحش شامل قوچ و میش اوریال و کل وبز و آهو در مساحت حدود 44 هکتار نگهداری می شوند که قابلیت رهاسازی در طبیعت را ندارند و با توجه به محصور بودن حیات وحش در پارک پردیسان باباامان بجنورد امکان انتقال این بیماری به دام اهلی وجود ندارد اما اقدامات پیشگیرانه درخصوص جلوگیری از شیوع آن پیش بینی شده است.
احتیاط   در برخورد با  این بیماری 
در عین حال معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست در این مورد بیان می کند: با این که این بیماری به انسان سرایت نمی کند اما در مواجهه با وحوش  و دام های گرفتار باید با احتیاط رفتار کرد و تمام اصول ایمنی را به کاربرد.شکاریان ادامه می دهد:امسال 4 استان در کشور با این بیماری درگیر هستند و در سال های قبل هم خراسان شمالی از استان های درگیر با این بیماری بوده است و نمی توان گفت این بیماری در استان نیست. وی از افزایش تعداد تلفات حیوانات  در پارک خبر می دهد و می گوید: اکنون 50 راس از حیات وحش این پارک تلف شده اند.
 منشاء شیوع بیماری هنوز مشخص نیست
 معاون سلامت اداره کل دامپزشکی در این مورد می گوید: این که بیماری به چه طریقی وارد این پارک شده مشخص نیست زیرا در این محل دام های اهلی کمتر تردد می کنند و احتمالاً منشاء ورود این بیماری به پارک از طریق حیواناتی است که از متخلفان گرفته شده و به پارک منتقل شده اند اما به خوبی قرنطینه نشده اند.دکتر رمضانی ادامه می دهد: ویروس این بیماری ممکن است از هر جایی سرایت کند اما در جمعیت حیات وحش واکسیناسیون به صلاح نیست و نمی توان تمام حیات وحش را علیه این بیماری واکسینه کرد.وی خاطرنشان می کند:  نام طاعون در ذهن مردم بیماری خطرناکی را تداعی می کند که ممکن است موجب ترس و وحشت شود اما برخی از انواع بیماری های حیات وحش را طاعون می نامند که امکان انتقال آن ها به انسان فراهم نیست.در عین حال او تصریح می کند: انتقال و انتشار بیماری بیشتراز طریق تماس مستقیم است و ترشحات چشم، بینی، دهان و مدفوع آبکی دام بیمار حاوی مقادیر زیادی ویروس بوده و در محیط اطراف در اثر سرفه و عطسه پخش می شود و در صورتی که دام سالم با این ریزه قطره های عفونی تماس پیدا و یا آن را استنشاق کند، مبتلا به بیماری می شود. هم چنین ترشحات و تراوشات عفونی، آبشخورها، آخورها و بستر را آلوده می کند و برخی از این آبشخورها هم بین حیات وحش و دام های اهلی مشترک است و آن ها را به منبع آلودگی تبدیل می کند.وی با بیان این که در مراکز پروار بندی با سیستم متراکم احتمال سرایت بیماری بیشتر است، تصریح می کند: ظهور بیماری در مناطقی که بیماری بومی است، به شکل بالینی می تواند با نقل و انتقال دام، تجمع گوسفند و بز با سنین مختلف در یک مکان و تغییر در جایگاه، تغییرات آب و هوایی، تماس با دام های کوچرو از طریق چرا، آب و یا جایگاه بروز پیدا کند.دکتر رمضانی با یادآوری این که این بیماری جزو بیماری های قابل انتقال از حیوان به انسان نیست، خاطرنشان می کند: کنترل و پیشگیری این بیماری متکی بر کنترل جابه جایی دام (قرنطینه)، واکسیناسیون جمعیت پرخطر، در موارد خاص کشتار و یا معدوم سازی گله آلوده در صورت پرداخت غرامت است. معاون سلامت اداره کل دامپزشکی خراسان شمالی درباره بروز بیماری در وحوش پارک پردیسان بجنورد هم یاد آور می شود: با  قرنطینه و جداسازی کامل دام های بیمار از جمعیت دام های حساس و ممنوعیت ورود و خروج دام به پارک و هم چنین ضدعفونی آبشخورها و دفن بهداشتی لاشه دام های تلف شده تلاش کرده ایم تا این بیماری را کنترل کنیم.وی تصریح می کند:  ورود به گستره زیست حیوانات در عرصه حیات وحش ساده نیست و مشاهده علایم کلینیکی در آن ها نیز از دشواری خاصی برخوردار است. از سوی دیگر، به دلیل قابلیت چرخش ویروس، حتی در مناطق تحت پوشش واکسیناسیون نیز بیماری سبب ابتلا و بروز تلفات در گونه های حیات وحش می شود.دکتر رمضانی با افزودن این که منشاء بروز بیماری در پارک پردیسان از نظر اپیدمیولوژیکی با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست در حال بررسی است، می گوید: رعایت نشدن ضوابط بهداشتی و قرنطینه ای و احتمالا انتقال وحوش بیمار از سایر زیستگاه ها به این پارک، باعث شیوع این بیماری شده است.اما آیا دام های اهلی در معرض خطرقرار دارند یا نه؟ رمضانی با بیان این که این بیماری  در استان مهار شده است عنوان می کند:  از ابتدای امسال ضمن انجام مراقبت فعال در کلیه واحدهای اپیدمیولوژیکی استان به ویژه در واحدهای مجاور زیستگاه های حیات وحش و برگزاری کلاس آموزشی ـ ترویجی برای دامداران و عشایر، مایه کوبی دام های مناطق پرخطر نیز انجام شده و در این راستا 439 هزار و 394 رأس گوسفند و بز در 246 واحد پرخطر روستایی علیه بیماری مایه کوبی شده اند اما در هر سال چند کانون  پرخطر داریم که شدت بیماری در آن ها قوی نیست.

 افشره

با شیوع بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک در پارک پردیسان ده ها خواننده روزنامه در تماس با ما خواستار اطلاع رسانی دقیق در این مورد شدند و از سویی دامداران نیز نگران شیوع این بیماری مانند سال 91 هستند اما اگر چه هنوز منشاء ورود ویروس این بیماری به پارک  مشخص نیست اما پزشکان و کارشناسان می گویند منشاء این بیماری هر چه هست برای انسان خطرناک و واگیر دار نیست اما حیوانات اهلی و حیات وحش در معرض خطرند و این اتفاق زنگ خطری برای مسئولان استان است تا از بروز آن جلوگیری کنند.
* این که بیماری به چه طریقی وارد این پارک شده مشخص نیست زیرا در این محل دام های اهلی کمتر تردد می کنند و احتمالاً منشاء ورود این بیماری به پارک از طریق حیواناتی است که از متخلفان گرفته شده و به پارک منتقل شده اند اما به خوبی قرنطینه نشده اند/روزنامه خراسان شمالی