به گزار ش تابناک از قزوین به نقل از ایسنا منطقه قزوین، غلامرضا غفاری در سمینار «مدیریت سرمایه اجتماعی» که پیش از ظهر امروز با حضور مدیران و معاونین دستگاه‌های اجرایی، مدیران سازمان‌های مردم نهاد و صاحب نظران اجتماعی و فرهنگی استان قزوین در سالن اجتماعات شهید امامی استانداری برگزار شد، تصریح کرد: سرمایه اجتماعی در جامعه شناسی از اهمیت بالایی برخوردار است و سهم و نقش مهمی در حل بسیاری از مشکلات جامعه دارد.
وی افزود: در سیاست گذاری‌های اجتماعی علی‌رغم اهمیت بالای سرمایه اجتماعی، آنگونه که باید به مسائل اجتماعی پرداخته نمی‌شود و این عدم ورود به مسائل اجتماعی، سرمایه اجتماعی را به پسماند تبدیل کرده است.
دانشیار گروه برنامه‌ریزی و رفاه اجتماعی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: سرمایه؛ ثروت یا ارزشی است که به وسیله آن می‌توان برای افزایش منابع در اختیار قرار گیرد یا برای ایجاد منابع جدید استفاده شود، سرمایه انواع مختلفی دارد که می‌توان به سرمایه‌های طبیعی، فیزیکی، مالی، انسانی، اجتماعی، فرهنگی و زبانی اشاره کرد.
وی اظهار کرد: سرمایه طبیعی نعمتی است که به صورت طبیعی در اختیار همه افراد قرار گرفته است، در گذشته اساس توسعه و پیشرفت در عرصه اجتماعی در گرو داشتن سرمایه طبیعی بود ولی در دوره‌های جدید سرمایه طبیعی در کنار سایر سرمایه‌ها قرار می‌گیرد.
غفاری یادآور شد: سرمایه انسانی نیز در یک دوره از اهمیت بالایی برخوردار بود، دانش، مهارت، توانمندی آحاد جامعه جزئی از سرمایه انسانی است که در روند تغییرات اجتماعی اهمیت دارند، سرمایه اجتماعی نیز شامل روابط و شبکه‌هایی است که در بخش‌های مختلف مطرح می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: سرمایه اجتماعی به چند دهه اخیر محدود نمی‌شود بلکه در آموزه‌های دینی و اخلاقی به آن اشاره شده است، اندیشمندان و صاحب‌نظران نظریه‌های کلاسیک جدید نیز از سرمایه اجتماعی صحبت کرده‌اند، در ادیان نیز تاکید شده است که سرمایه اجتماعی برای حفظ و تقویت اجتماعی اهمیت دارد.
معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران تصریح کرد: سرمایه اجتماعی پادزهری است که می تواند مانع فروپاشی اجتماعی شود، در نظریه‌های کلاسیک جامعه شناسی پایه و اساس زندگی سرمایه اجتماعی است و باید مورد توجه سیاستگذاران اجتماعی قرار بگیرد.
وی اظهار کرد: سرمایه اجتماعی بیانگر کم و کیف روابط اجتماعی و نحوه تعاملات است که هزینه را کاهش و وحدت را افزایش و کنش جمعی را تسهیل می‌کند، سرمایه اجتماعی به مثابه آبرویی است که عمری برای بدست آوردن آن تلاش شده و ممکن است به راحتی و با اتفاق کوچک از بین برود؛ لذا بدست آوردن و کسب سرمایه اجتماعی در قیاس با سرمایه‌های دیگر بسیار سخت‌تر بوده و از دست دادن آن خیلی راحت‌تر و آسان‌تر انجام می‌گیرد.
غفاری افزود: سرمایه اجتماعی اساسا کالا و دارایی نیست که تولید و یا حفظ آن را به صورت مشخص از یک مجموعه یا فرد واحد بتوان حاصل کرد، سرمایه اجتماعی حالت خودزایندگی دارد؛ بدین معنا که هرچه ما در جهت تولید و حفظ آن بکوشیم، خود این فعالیت، زایش سرمایه اجتماعی را در پی خواهد داشت و موجب تقویت آن می‌شود.
وی یادآور شد: امروزه افراد زیادی مفهوم جامعه بزرگ را مطرح می‌کنند، باید توجه داشته باشیم که بدون سرمایه اجتماعی نمی‌توان به جامعه بزرگ رسید و بدون سرمایه اجتماعی جامعه به صورت جزیره‌ای در کنار هم قرار می‌گیرند.
دانشیار گروه برنامه‌ریزی و رفاه اجتماعی دانشگاه تهران تصریح کرد: رضایت از زندگی، خوش بینی و نشاط اجتماعی، تعاون گرایی، تثبیت مردم سالاری، تسهیل کنش جمعی، بهزیستی جامعه‌ای، کاهش جرم، نظم اخلاقی، روانسازی اجتماعی، ارتقای کیفیت زندگی، فعال گرایی و پذیرش اجتماعی از جمله مفاهیم سرمایه اجتماعی است.
وی با اشاره به سرمایه اجتماعی درون گروهی و برون گروهی اظهار کرد: سرمایه اجتماعی درون گروهی برمبنای واحدهایی که افراد ارتباط بیشتری با آنها دارند، یا در یک مقیاس و شعاع پایین‌تر روابط در آنها معنا می‌شود که در این حالت، وضعیت سرمایه‌ای خوبی داریم اما وقتی که شعاع این روابط افزایش پیدا می‌کند و ما می‌خواهیم با افرادی که قدری از ما دورتر هستند، ارتباط برقرار کنیم، سرمایه اجتماعی خیلی قوی نیست.
غفاری اظهار کرد: براساس نتایج مطالعات و پیمایش‌های مختلفی که در شهرهای بزرگ انجام شده است، معمولا آسیب‌های اجتماعی هم ناشی از فقدان و کاهش سرمایه اجتماعی است و همچنین وقتی که آسیب‌های اجتماعی بروز و ظهور پیدا می‌کند نیز سرمایه اجتماعی دچار فرسایش می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: سرمایه اجتماعی معمولا وقتی تولید می‌شود که یک نوع عزم ملی و ورود همگانی نسبت به حفظ و تولید آن وجود داشته باشد و از این بابت به دست آوردن آن بسیار سخت و دشوار است، وقتی سرمایه اجتماعی به عنوان دارایی ملی مطرح می‌شود، آنچنان که صاحبان متعدد دارد و از تک تک افراد جامعه تا کل نظام اجتماعی را دربر می‌گیرد، برای حفظ آن نیز همه باید مشارکت داشته باشند. به تعبیر دیگر از تک تک افراد جامعه تا سازمان‌ها، نهادها، گروه‌ها، حاکمیت و دولت و حکومت نقش کلیدی در تولید و حفظ این سرمایه دارند.
دانشیار گروه برنامه‌ریزی و رفاه اجتماعی دانشگاه تهران یادآور شد: نوع قضاوت، داوری و پنداشتی که افراد جامعه نسبت به یکدیگر و نسبت به نهادها و سازمان‌هایی که متولی امور اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارند، سهم تعیین کننده‌ای در حفظ و تولید سرمایه اجتماعی دارد.
وی یادآور شد: به میزانی که این پنداشت مثبت باشد و جامعه به این نتیجه برسد که مواجه با مجموعه ای از سازمان‌ها، نهادها، نظام سیاسی کارآمد و توسعه آفرین هستند که موجبات بهبود بیشتر جامعه را فراهم می کند و نظم پویای اجتماعی را ارتقا می بخشد، به همان میزان جامعه از سرمایه اجتماعی برخوردار می شود.
غفاری خاطرنشان کرد: طبق نتایج مطالعات و داده‌های حاصل از پیمایش‌های ملی، نمی توان گفت جامعه ما دچار بحران اجتماعی است و درخصوص سرمایه اجتماعی دچار بحران نیستیم؛ اما از سوی دیگر نیز نمی توانیم بگوییم وضعیت مطلوبی داریم.
وی تصریح کرد: در پیمایش‌های صورت گرفته در سال 93، مردم استان قزوین نسبت به فعالیت‌های سازمان های دولتی، خانواده، آموزش و پرورش،رسانه‌ها و مجلس بعد از استان تهران، دومین استان بدبین هستند.که این امر نیاز به مطالعات و برنامه ریزی دارد.