تصمیمات عجولانه در انجام فیلترینگ شبکه های اجتماعی باعث شده  کارکردهای مثبت این شبکه ها مورد غفلت قرار گیرد و علی رغم تاکید کارشناسان همچنان بر تداوم این امر اصرار ورزیده شود. در همین راستا خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برنا با مدرس دانشکده خبر به گفتگو  پرداخته است.

به گزارش «تابناک تهران»؛ امیرحسین شمشادی فیلترینگ را فی نفسه پدیده ای مذموم و مختص ایران ندانست و گفت: ممانعت از دسترسی کاربران به بخشی از محتواهای خاص در فضای مجازی به طور کم و بیش در برخی کشورهای دنیا اعمال می شود. معمولا مطالبی که نامناسب با شئون انسانی و اخلاقی است، همچنین مطالبی مانند نژادپرستی و ترویج نفرت و خشونت، طرفداری از تروریسم، مواد مخدر و کلاهبرداری اینترنتی در بسیاری از کشورهای دنیا مورد فیلتر قرار می گیرد و خیلی از کشورها مطالب غیراخلاقی و پورنوگرافی را در فهرست مطالبی قرار می دهند که دسترسی کاربران به آنها محدود می شود.

استاد دانشکده خبر انتقادی که در مورد سیاست های فیلترینگ در ایران وجود دارد را چنین برشمرد: آنچه مورد انتقاد کارشناسان است، نامشخص بودن معیار و مبنای فیلترینگ در ایران است؛ به این معنی که علاوه بر مواردی که برشمردیم بسیاری از مطالب و محتواهایی که هیچ یک از این موارد را ندارد و با امنیت و  زندگی عادی شهروندان هم منافاتی ندارد، باز هم مورد فیلتر قرار می گیرد و این نخستین انتقادی است که به موضوع فیلترینگ در ایران وجود دارد؛ به این معنا که معیارهای فیلترینگ به هیچ عنوان شفاف نیست.

فیلترینگ به ویژه در مورد شبکه های اجتماعی باعث می شود که دسترسی کاربران ولو به مطالب قابل استفاده و مطالبی که باعث رشد کاربر می شود هم متوقف شود.

وی به عواقب سوء فرهنگی و اخلاقی فیلتر کردن شبکه های اجتماعی در ایران اشاره کرد: ما شبکه های اجتماعی را فیلتر می کنیم، از بیم اینکه کاربران به محتواهای نامناسب دسترسی نداشته باشند اما از آن طرف میلیون ها شهروند که بسیاری از آنها در سنین نوجوانی و جوانی هستند و حتی بعضی از آنها در تعریف کودک می گنجند، مجبور می شوند برای دسترسی به شبکه های اجتماعی از فیلترشکن استفاده کنند و این فیلترشکن به طور ناخودآگاه دسترسی آنها را به انواع محتوای نامناسب از جمله محتواهای غیراخلاقی و محتواهایی که با فرهنگ دینی و ملی ما نامناسب است باز می کند و باعث نگرانی مسئولین فرهنگی و خانواده هاست.

این کارشناس رسانه تضعیف برخی شبکه های اجتماعی مانند توئیتر را باعث تضعیف دیپلماسی عمومی کشور در جهان معرفی کرد و افزود:  شبکه اجتماعی مانند توئیتر در حال حاضر به یک اسباب رسانه ای بسیار پرقدرت تبدیل شده که دولت های مختلف و حتی در داخل کشور جناح های سیاسی مختلف از آن برای رساندن پیام خود به مخاطب استفاده می کنند، زمانی که ما دسترسی کاربران را از حدود 9 سال پیش به شبکه توئیتر مختل کردیم و جلوی آن را گرفتیم، عملا فضا برای کسانی که خارج از کشور هستند و گرفتار فیلترینگ نیستند، فراهم شده تا پیام های خود را که بعضا مخالف منافع ملی کشور ماست، به صورت یکطرفه در توئیتر تبلیغ کنند و در داخل کشور امکان اینکه پاسخ مناسب به این مطالب که بعضا دروغ و اشتباه و خلاف منافع ملی است داده نمی شود؛ به عبارت دیگر ما در میدان توئیتر که یک جنگ تمام عیار میان طرف های مختلف و کشورهای مختلف با سوگیری و دیپلماسی های مختلف  در جریان است، ابزار و اسلحه را از دست مردم داخل کشور خود گرفته ایم و این باعث شده شاهد نوعی یکه تازی از طرف بعضی از دشمنان ایران باشیم تا آنها هر مطلبی که مناسب می دانند را از فضای شبکه اجتماعی توئیتر بیان  کنند، اما از داخل کشور به علت فیلتر بودن، امکان پاسخگویی مناسب توسط مردم در این زمینه فراهم نیست و باعث شده دیپلماسی عمومی کشور ما در فضای شبکه اجتماعی توئیتر آسیب جدی ببیند.

شمشادی شبکه اجتماعی توئیتر را حائز ویژگی هایی دانست که آن را از برخی شبکه های اجتماعی دیگر متمایز می کند: کوتاه بودن پیام ها، در دسترس بودن این پیام ها برای همه مردم، حضور بسیار پررنگ افراد تاثیرگذار از جمله بسیاری از افراد سیاسی و دولتمردان و چهره های شناخته شده در سراسر دنیا در توئیتر و اینکه توئیتر به نوعی به ابزاری برای اظهارنظر و موافقت یا مخالفت با موضوعات مختلف تبدیل شده، آن را از سایر شبکه های اجتماعی متمایز می کند؛ به این ترتیب توئیتر فضای بسیار خاصی را برای ترویج سیاست های کشورهای مختلف در خود ایجاد کرده است.

این فضا آنقدر جذاب و تاثیرگذار است که از طرف برخی دولتمردان ما قابل چشمپوشی نیست و شاهدیم که رئیس جمهور با داشتن چند حساب کاربری، وزیر خارجه، همچنین وزیری که مسئله فیلترینگ در حوزه او اتفاق می افتد یعنی وزیر ارتباطات و فناوری، معاون اول رئیس جمهور و بسیاری دیگر از دولتمردان در فضای توئیتر فعال هستند. فرصتی که توئیتر در اختیار دولتمردان قرار می دهد تا به صورت مستقیم پیام خود را به مخاطبان انبوه در سراسر دنیا برسانند و به صورت مستقیم شاهد بازخورد پیام های خود باشند، چنان خاص است که به این سادگی ها قابل اغماض نیست. اینجاست که ما با یک تناقض مواجه می شویم. بسیاری از دولتمردان که حتی مثل آذری جهرمی بخشی از فرایند فیلترینگ هستند، از این فضاها استفاده می کنند اما امکان استفاده از آنها توسط مردم عادی فراهم نیست.

وی افزود: موضوع فیلترینگ شبکه های اجتماعی برای اولین بار در پی حوادث سال 88 شکل گرفت و آغاز شد و مسئله اینجاست که شرایط خاصی که در آن سال بر کشور حاکم بود، مدت هاست که از بین رفته و سپهر سیاسی و اجتماعی کشور در حال حاضر به طور کلی دگرگون شده، اما فیلتر شدن آن شبکه ها همچنان ادامه دارد؛ به عبارت دیگر رفع فیلتر شبکه های اجتماعی مانند فیس بوک و توئیتر  که بنا به اقتضائات آن سال مورد فیلتر قرار گرفتند، امروز به یک عزم جدی و اراده قوی نیاز دارد برای اینکه در این زمینه تصمیم درست گرفته شود و دسترسی مردم به این شبکه ها آزاد شود.