گزارش اختصاصی تابناک:
بیسیم چی گفت: پاوه توسط مهاجمان در شرف سقوط است ، نیرو‌های ارتشی را به پاوه بفرستید، مدت مقاومت شهر حدود یک ساعت دیگر پیش بینی می‌شود.
کد خبر: ۷۷۲۷۲۰
تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۳۹۸ - ۰۹:۴۲ 18 August 2019

به گزارش خبرگزاری تابناک ، پاوه یکی از شهرستان‌های تابعه استان کرمانشاه است که در شمال این استان واقع گردیده، شهرستان پاوه دارای چهار شهر، سه بخش و هفت دهستان می‌باشد، شهر پاوه از سمت شمال به استان کردستان، از شمال شرق به ارتفاعات شاهکوه (حدفاصل بین استان‌های کرمانشاه وکردستان)، از سمت جنوب به شهرستان‌های جوانرود و ثلالث باباجانی در استان کرمانشاه و از غرب به نوارمرزی جمهوری اسلامی ایران با کشور عراق منتهی می‌شود.

وضعیت عمومی منطقه پاوه در آستانه شروع جنگ داخلی


منطقه کردنشین کردستان ایران علاوه بر استان کردستان، استان‌های کرمانشاه و ایلام، شهر‌های مهاباد، سردشت، بوکان، پیرانشهر، اشنویه و نقده از استان آذربایجان غربی را نیز در بر می‌گیرد؛ بنابراین با توجه به آنکه در نیمه اول سال ۱۳۵۸ اکثر نواحی کردنشین استان آذربایجان غربی و تقریبا تمامی نقاط استان کردستان درگیر جنگ‌های داخلی شده بودند، طراحان این بحران داخلی به منظور اشاعه دامنه تشنجات مذکور به استان کرمانشاه، زمینه سازی لازم جهت شعله ور ساختن آتش جنگ‌های داخلی در آن استان را نیز آغاز کردند و بنابر علل زیر شهرستان پاوه را به عنوان کانون ایجاد بحران انتخاب نمودند:


۱- وضعیت کوهستانی منطقه پاوه و همجواری آن با استان کردستان و مرز‌های کشور عراق امکان پشتیبانی همه جانبه احزاب فعال سیاسی کردستان از بحران پاوه را تسهیل می‌نمود و بلعکس شرایط اجرای هرگونه عملیات نظامی برای نیرو‌های دولتی را در آن منطقه با دشواری مواجه می‌ساخت.


۲- بی توجهی‌هایی که از دیرباز توسط حکومت‌های وقت به اوضاع فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مردم این منطقه شده بود، شرایط را برای ایجاد بحران در منطقه پاوه فراهم می‌نمود.


۳- موضع گیری‌های ضعیف و غیرمسئولانه دولت موقت بازرگان در مقابل اوضاع متشنج آن منطقه، امکان ایجاد بحران برای تشنج طلبان را فراهم ساخته بود.


۴- عدم استفاده به موقع از نیرو‌های امنیتی در منطقه پاوه، توطئه‌ای را که می‌توانست به سادگی خنثی شود، به یک جنگ داخلی مبدل نمود.


۵- اتخاذ برخی از تدابیر نامناسب توسط مسئولین وقت استان کرمانشاه و نیرو‌های انقلابی و مردمی شهر پاوه در مهار تنش‌های موجود، از دیگر عوامل بروز جنگ داخلی در آن منطقه بود.


بنابر آنچه گفته شد، برنامه ریزان و مجریان طرح ایجاد جنگ‌های داخلی در منطقه پاوه با انجام اقدامات زیر، به تدریج شرایط بروز بحران در منطقه مذکور را فراهم آوردند:


۱-ایجاد ناامنی در سطح منطقه و قطع جاده ارتباطی پاوه - کرمانشاه


۲- مبدل ساختن شهر پاوه به مرکز خرید و فروش سلاح‌های جنگی


۳- فراهم نمودن شرایط لازم جهت اعمال نفوذ و تردد آزادانه چریک‌های مسلح در منطقه پاوه و محدود نمودن نقش نیرو‌های انتظامی در برقراری امنیت آن منطقه


۴- سوءاستفاده از اقدامات ناپخته نیرو‌های انقلابی حاضر در منطقه و تحریک افکار عمومی علیه آنان


۵- برگزاری اجتماعات، مجالس تحصن و صدور قطعنامه به منظور اخراج نیرو‌های انتظامی و انقلابی غیربومی از منطقه پاوه.

واکنش مردم پاوه در برابر وضعیت بحرانی منطقه


اقدامات هدفمند سران و هوادارن احزاب سیاسی کردستان در منطقه پاوه، چنان عرصه را بر مردم آن شهر تنگ کرده بود که آنان را وادار به انجام راهپیمایی (روز جمعه ۱۹/۰۵/۱۳۵۸) علیه وضعیت موجود نمود، در آن راهپیمایی، مردم پاوه از مسئولان مملکتی درخواست اعزام و استقرار نیرو‌های ارتشی به منطقه پاوه و برقراری مجدد امنیت در دیارشان را نمودند و با تحصن چند روزه در مقابل ساختمان فرمانداری آن شهر و صدور قطعنامه هشت ماده‌ای خواستار رسیدگی سریع مقامات مملکتی به خواسته هایشان شدند. به دنبال انجام این حرکت مردمی، استاندار وقت کرمانشاه (آقای محمد سپهری پور) در رأس یک هیئت جهت رسیدگی به وضعیت موجود با هلیکوپتر وارد شهر پاوه شد و در جمع تحصن کنندگان حضور یافت.

واکنش احزاب سیاسی کردستان در برابر تحصن مردم پاوه


همزمان با تحصن عده‌ای از مردم پاوه در مقابل فرمانداری آن شهر، حدود دو هزارنفر از مردم اورامانات و هوادارن احزاب فعال سیاسی در کردستان نیز به منظور خنثی نمودن آثار آن حرکت مردمی، مبادرت به تحصن در منطقه قوری قلعه پاوه نمودند و با صدور یک قطعنامه هشت ماده‌ای خواستار رسیدگی سریع مسئولین به خواسته هایشان شدند.

یکی از مفاد قطعنامه مذکور، برکناری و اخراج نیرو‌های ژاندارم و پاسدار غیر بومی از جمله ستوانسوم یوسفی فرمانده گروهان ژاندارمری و برادر ذوالفقاری فرمانده سپاه پاسدارن انقلاب آن شهر بود (در خرداد ۱۳۵۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهر پاوه توسط سروان پیاده محمدعلی ذوالفقاری که از تیپ ۵۵ هوابرد ارتش جمهوری اسلامی ایران بنا به دستور شهید فلاحی به آنجا اعزام شده بود اعلام موجودیت کرد).


تحصن کنندگان قوری قلعه با انجام تهدیداتی، چنین خاطرنشان کرده بودند «مسئولین ذیربط ۲۴ ساعت فرصت دارند که به خواسته‌های ما رسیدگی کنند در غیر اینصورت به شهر پاوه حمله خواهیم کرد» اما خلبانان شجاع هوانیروز در یک اقدام بی نظیر در بعدظهر روز ۲۳/۰۵/۱۳۵۸ با سه فروند بالگرد ۲۱۴ در زیر گلوله باران معاندین ضد انقلاب تعداد ۲۸ نفر از برادران پاسدار و بسیجی را به فرماندهی شهید اصغر وصالی از پادگان مریوان به شهر پاوه ترابری نمودند.


علی رغم وجود مشکلات مذکور، نه تنها مقامات سیاسی استان اقدام مناسبی جهت خنثی سازی توطئه‌ها به عمل نیاوردند، بلکه تعدادی ناشناس در تاریکی شب به جمع تحصن کنندگان در منطقه قوری قلعه پاوه حمله ور شدند و به سوی آنان تیراندازی نمودند، تحصن کنندگان نیز که مترصد فرصتی جهت عملی ساختن نیات و تهدیداتشان بودند با بهانه قرار دادن حمله افراد ناشناس به جمع خود (حوالی ساعت ۲۲:۰۰ مورخه ۲۳/۰۵/۱۳۵۸) به شهر پاوه حمله کردند و بدین سان آتش جنگ داخلی در آن شهر شعله ور گردید.

اشغال شهر پاوه توسط چریک‌های مسلح


در پی حمله طرفداران مسلح احزاب سیاسی کردستان به شهر پاوه نیرو‌های ژاندارم و پاسدارن انقلاب آن شهر پس از یک روز مقاومت طی ارسال پیام‌هایی در ساعات ۲۳:۱۰ و ۲۴:۰۰ مورخه ۲۴/۰۵/۱۳۵۸ به مراکز فرماندهی خود در کرمانشاه چنین اعلام داشتند: «پاوه توسط مهاجمان در شرف سقوط است، نیرو‌های ارتشی را به پاوه بفرستید، مدت مقاومت شهر حدود یک ساعت دیگر پیش بینی می‌شود».


مهاجمان مسلح پس از محاصره و قطع کلیه راه‌های ارتباطی و مسیر‌های منتهی به پاوه در ساعت ۰۶:۰۰ مورخه ۲۵/۰۵/۱۳۵۸ وارد آن شهر شدند و با استقرار در ارتفاعات مشرف به پاوه و همچنین تصرف نقاط حساس داخل شهر، کنترل اوضاع را در اختیار خود گرفتند، تنها نقاطی که به مقاومت سرسختانه در برابر هجوم چریک‌های مسلح ادامه می‌دادند، پاسگاه ژاندارمری و ستاد سپاه پاسدارن انقلاب آن شهر بود. در ساعات آخر روز ۲۵/۰۵/۱۳۵۸ که مصادف با لیالی قدر ماه مبارک رمضان بود افراد مسلح حزب دمکرات حلقه محاصره را تنگ‌تر کردند و در این درگیری یکی از سرکرده‌های آن‌ها به نام مصطفی حسینی کشته و تعدادی از مدافعین شهر شهید و زخمی گردیدند.
پس از این واقعه شهید چمران و سرلشگر شهید، ولی الله فلاحی فرمانده وقت نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران با یک فروند بالگرد از کرمانشاه عازم شهر اشغال شده پاوه شدند.

وضعیت شهر پاوه پس از اشغال


پس از ورود چریک‌ها به پاوه و درگیری‌های شدیدی که بین آنان با نیرو‌های مدافع شهر روی داد جمع کثیری کشته و مجروح شدند، تعداد زیادی از اجساد و افراد زخمی در نقاط مختلف شهر پراکنده بودند، گروهی از مردم عادی، شهر را تخلیه و به کوهستان‌های اطراف پناه بردند. شهر در خاموشی به سر می‌برد و هیچ نوع مواد غذایی و امکانات دارویی یافت نمی‌شد. بیمارستان شهر که مملو از کشته و زخمی بود و توسط گروهی از مدافعان انقلاب حفاظت می‌شد، در اثر آتش سلاح‌های سبک و سنگین نیرو‌های مهاجم به مخروبه مبدل گردیده بود، پس از یک درگیری پنج ساعته در مورخه ۲۶/۰۵/۱۳۵۸ و شدت گرفتن آن در ساعت ۱۲ شب مواضع مدافعین شهر که در اطراف بیمارستان پاوه سنگر گرفته بودند سقوط کرد و اکثر نیرو‌های مدافع که از پاسداران اعزامی از شهرستان‌های دیگر بودند شهید شدند چریک‌ها با هجوم به بیمارستان، جمعی از پزشکان، پرستاران، مجروحان و مدافعان را به شهادت رسانیدند و باعث شدند که مکان مذکور را به بیمارستان قتلگاه تغییر نام دهد.


عده‌ای از نیرو‌های ژاندارم و پاسدار من جمله شهید چمران در ساختمان گروهان ژاندارمری پاوه که به کانون مقاومت مبدل شده بود، در حلقه محاصره مهاجمان قرار داشتند و امکان هیچگونه پشتیبانی از آنان میسر نبود.
خلاصه آنکه شهر زیبای پاوه در چنگال آهنین جنگ‌های داخلی گرفتار و به قربانگاه دلباختگان به دین و میهن تبدیل شده بود.

فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در خصوص بحران پاوه


به دنبال انتشار اخبار تکان دهنده در رابطه با وضعیت اسف بار شهر پاوه، حضرت امام به منظور خاتمه دادن به اوضاع متشنج آن منطقه، فرمانی را در مورخه ۲۷/۰۵/۱۳۵۸ به شرح ذیل صادر فرمودند که از طریق رادیو و تلویزیون قرائت گردید:
«بسم الله الرحمن الرحیم
از طرف ایران، گروه‌های مختلف ارتش و پاسداران و مردم غیرتمند تقاضا کرده اند که من دستور بدهم به سوی پاوه رفته، غائله را ختم کنند. من از آنان تشکر می‌کنم و به دولت، ارتش و ژاندارمری اخطار می‌کنم که اگر با توپ‌ها، تانک‌ها و قوای مجهز تا ۲۴ ساعت دیگر حرکت به سوی پاوه نشود، من همه را مسئول می‌دانم. من به عنوان ریاست کل قوا به رئیس ستاد ارتش دستور می‌دهم که فوراً با تجهیزات کامل عازم منطقه شوند و به تمام پادگان‌های ارتش و ژاندارمری دستور می‌دهم که بی انتظار دستور دیگر و بدون فوت وقت و با تمام تجهیزات به سوی پاوه حرکت کنند، و به دولت دستور می‌دهم وسایل حرکت پاسدارن را فراهم کند. تا دستور ثانوی، من مسئول این کشتار وحشیانه را قوای انتظامی می‌دانم و در صورتی که تخلف از این دستور نمایند، با آنان عمل انقلابی می‌کنم. من اگر تا ۲۴ ساعت دیگر عمل مثبت انجام نگیرد، سران ارتش و ژاندارمری را مسئول می‌دانم.»
والسلام روح الله الموسوی الخمینی

 

واکنش سرلشگر شهید، ولی الله فلاحی فرماندهی وقت نیروی زمینی ارتش به فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران


به دنبال ابلاغ فرمان حضرت امام، سرلشگر شهید، ولی الله فلاحی با صدور بخشنامه‌ای به شرح ذیل، مرخصی کلیه پرسنل نیرو‌های مسلح را لغو و نسبت به اعزام نیرو‌های ارتشی به منطقه جنگ زده پاوه، اقدام نمود.

متن بخشنامه :
در اجرای فرمان رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (ره) مبنی بر آمادگی پرسنل ارتش جمهوری اسلامی ایران، از تاریخ ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ تا دستور ثانوی مرخصی کلیه پرسنل نیرو‌های مسلح لغو می‌شود، آن دسته از پرسنل که در مرخصی هستند، موظفند در کوتاهترین مدت ممکن خودرا به یگان‌های مربوطه معرفی کنند.

حرکت نیرو‌های ارتشی به منطقه پاوه


به دنبال صدور فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی در خصوص حرکت نیرو‌های نظامی به منطقه پاوه، شور و هیجان سراسر کشور را فرا گرفت و اقشار مختلف مردم پس از اعلام آمادگی، خواستار همراهی با نیرو‌های ارتشی و شرکت در عملیات آزادسازی آن شهر شدند.


پس از گذشت چند ساعت از صدور فرمان حضرت امام و واگذاری مسئولیت آزادسازی منطقه پاوه به عهده ارتش، گروه رزمی ۱۸۴ مکانیزه از یگان‌های تابعه تیپ ۲ لشگر ۸۱ زرهی کرمانشاه راهی منطقه پاوه شد، به دنبال حرکت گروه رزمی ۱۸۴ مکانیزه به منطقه پاوه، به تدریج یک گردان پشتیبانی از تیپ ۵۵ هوابرد شیراز، یک گردان پیاده از تیپ ۸۴ خرم آباد، عده‌ای از کلاه سبز‌های نیروی مخصوص ارتش جمهوری اسلامی ایران، یگان‌هایی از مراکز آموزش چهلدختر و شاهرود و گروه توپخانه اصفهان، افرادی از تکاوران دریایی بوشهر، تعدادی از پاسداران انقلاب شهر‌های کرمانشاه، خرم آباد و سایر نقاط کشور، نفراتی از ژاندارمری کل کشور، گروه کثیری از عشایر مناطق هرسین، گوران و عده‌ای از اقشار مختلف مردم ایران با هواپیما، خودرو و حتی پای پیاده راهی منطقه پاوه شدند. ضمناً گروه رزمی ۱۱۹ مکانیزه (شامل سه گروهان مکانیزه و یک دسته تانک از گردان ۲۲۲ تانک) از یگان‌های تابعه تیپ ۱ لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه در میان بدرقه گرم و پرشور مردم اسلام آباد غرب حدود ساعت ۱۷:۰۰ مورخه ۲۷/۰۵/۱۳۵۸ به منظور شرکت در عملیات پاوه، از طریق جاده کوزران عازم شهر روانسر گردیدند.

پاکسازی منطقه پاوه


فرماندهان ارتشی جهت پاکسازی منطقه پاوه به ترتیب زیر عمل نمودند:


۱- ساعت ۷ صبح مورخه ۲۷/۰۵/۱۳۵۸ با غرش هواپیما‌های جنگنده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران دیوار صوتی شکسته شد و لرزه بر اندام احزاب ضد انقلاب مستولی گردید به طوریکه به یکباره دست از محاصره شهر برداشته و به ارتفاعات پناهنده شدند البته یکی از این هواپیما‌ها به هنگام برگشت به علت نقص فنی به ارتفاعات برخورد و خلبانان آن از جمله سرلشگر شهید نوژه به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.


۲- در اوایل روز ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ تعدادی از کماندو‌های تیپ ۲۳ نیروی مخصوص ارتش جمهوری اسلامی ایران و گردان چترباز تیپ ۵۵ هوابرد ارتش به وسیله هلیکوپتر‌های ۲۱۴ پایگاه هوانیروز کرمانشاه با انجام عملیات هلی برن در منطقه نوسود و ارتفاعات مشرف به شهر پاوه، مبادرت به پاکسازی ارتفاعات آن منطقه از لوث وجود چریک‌های مهاجم نمودند و موجب بستن عقبه دشمن و عملاً راه فرار آن‌ها به داخل خاک عراق گردیدند و با برقراری تامین منطقه برای ورود ستون نظامی، حدود ساعت ۱۰:۰۰ مورخه ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ موفق به تصرف شهر نوسود شدند.


۳- همزمان گروه رزمی ۱۸۴ مکانیزه تیپ ۲ لشگر ۸۱ زرهی کرمانشاه در ساعت ۱۰ مورخه ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ وارد شهر روانسر شد و پس از هماهنگی با ابوشریف وارد کارزار با ضد انقلابیون شدند و پیشروی خودرا به سوی پاوه آغاز نمود. ستون نظامی مذکور به منظور برقراری تامین در مسیر حرکت خود، با گرفتن آرایش حرکت برای اخذ تماس و اعزام نیرو‌های جلودار، پهلودار و عقب دار به اطراف عمده قوا، حرکت خودرا به سمت پاوه ادامه داد. ستون نظامی در راستای انجام ماموریت خود، مبادرت به پاکسازی منطقه قشلاق و خلع سلاح عشایر آن منطقه نمود. در مسیر حرکت ستون ارتشی، چریک‌های مهاجم مبادرت به ایجاد درگیری می‌کردند؛ بنابراین نیرو‌های تامینی به منظور مقابله با مهاجمین به اخذ آرایش تاکتیکی مناسب پرداخته و با انهدام سنگر‌ها و از بین بردن مقاومت چریک‌های مسلح، شرایط لازم را جهت ادامه ماموریت فراهم می‌آوردند. گروه رزمی ۱۸۴ مکانیزه، حدود ساعت ۱۲ مورخه ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ وارد شهر پاوه شد و مورد استقبال گرم مردم غیور و برومند آن شهر قرار گرفت.


۴- گروه رزمی ۱۱۹ مکانیزه به منظور برقراری امنیت در منطقه روانسر، در همان محل استقرار یافت.


۵- در این عملیات پایگاه هوانیروز کرمانشاه با اعزام هلیکوپتر‌های ۲۱۴ و کبری به منطقه پاوه و با رشادت و پایمردی خلبانان شجاع هوانیروز از جمله شهید کشوری و شهید شیرودی نقش بسزایی را در پشتیبانی از حملات گسترده یگان‌های خودی به عهده داشت؛ و این چنین شهر پاوه از محاصره خارج و عملاً شهید چمران و تعدادی از نیرو‌هایی که گرفتار محاصره ضد انقلابیون شده بودند رها گردیده و نیرو‌های ارتشی با تعقیب مهاجمان فراری تا حوالی مرز بین ایران و عراق، آرامش و امنیت را به آن منطقه بازگردانیدند.

ورود حجت الاسلام شیخ صادق خلخالی به شهر پاوه


آقای خلخالی که به فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران مامور محاکمه مهاجمان به شهر پاوه شده بود در ساعت ۱۶:۰۰ مورخه ۲۸/۰۵/۱۳۵۸ با جمعی از همراهان خود وارد آن شهر گردید. وی به محض ورود به پاوه و بازدید از قسمت‌های مختلف شهر، مبادرت به تشکیل دادگاه انقلابی و محاکمه مهاجمان دستگیر شده نمود. در جریان محاکمات (حدود ۱۴ ساعت به طول انجامید) ۹ نفر از مهاجمین به اعدام محکوم شدند. احکام صادره در ساعت ۰۶:۰۰ روز ۳۰/۰۵/۱۳۵۸ در محوطه بیمارستان قتلگاه پاوه به مرحله اجرا در آمد.

تجزیه و تحلیل بحران پاوه


۱- بی توجهی مسئولان سیاسی استان کرمانشاه به وضعیت آشفته منطقه پاوه (ناامنی جاده پاوه - کرمانشاه، خرید و فروش آزادانه تسلیحات، آزادی عمل هواداران مسلح حزب دمکرات کردستان در منطقه پاوه، عدم رسیدگی به خواسته‌های هوادارن نظام اسلامی و بی توجهی به درخواست‌های عناصر ناراضی) از عوامل مهم و اساسی در بروز بحران و شروع جنگ داخلی در منطقه پاوه بود.


۲- عدم رسیدگی به وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مردم پاوه شرایط لازم را جهت پیوستن گروهی از افراد بومی آن منطقه به جریانات سیاسی کردستان، فراهم ساخت.


۳- عدم استفاده به موقع از نیرو‌های ارتشی، زمینه‌ی فعالیت احزاب سیاسی مخالف انقلاب را در منطقه پاوه فراهم آورده بود.


۴- انجام اقدامات خشن توسط چریک‌های مهاجم (نظیر سربریدن مجروحان بستری در بیمارستان پاوه) عامل بسیار مهمی در تحریک احساسات ملی جهت مقابله و مبارزه با عاملان اینگونه جنایات بود.


۵- صدور فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به دولت و نیرو‌های نظامی و انتظامی در خصوص برخورد قاطعانه با جنگ افروزان منطقه پاوه، مهمترین عامل در سرکوب مهاجمان و ایجاد امنیت در آن منطقه بود.


۶- رشادت سرگرد پیاده فرج الله سوداگر و عملیات مدبرانه نیرو‌های ارتشی در منطقه پاوه، آرامش و امنیت را به مردم آن خطه ارزانی داشت.

 

منبع : گفتگو خبرنگار تابناک با امیر سرتیپ دوم ستاد فرهاد آریانفر فرمانده قرارگاه منطقه ای نزاجا در غرب کشور

منبع: تابناک
اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار