گربه وحشی یا همان «سیاه گوش» در منطقه ارشق از توابع شهرستان مشگین شهر بسیار دیده شده است.
گربه وحشی یا سیاه گوش از جمله حیواناتی است که در ارتفاعات روستای الکران یافت می شود و در اواخر فصل پاییز ، بهار چندین بار دیده شده و البته به ندرت .
هنوز نوع و رده این گربه سان تشخیص داده نشده ولی توسط بسیاری از اهالی و از تصاویر و مشخصات به دست آمده تایید شده است که از خانواده گربه وحشی است .
از مشخصات به دست آمده و طبقه گفته اهالی می توان به: دم کوتاه که نوک آن مشکی ، گوش های بلند که ابتدای آن سیاه و رنگ آن که بین خاکستری و قهوه ای روشن با خال های مشکی ست اشاره کرد (متناسب با زیستگاهی که در آن زندگی می کند) .
اندازههای گربه سیاه گوش : طول سروتنه ۸۰ تا ۱۳۰ سانتیمتر، دم ۱۱ تا ۲۴ سانتیمتر، ارتفاع ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر، وزن ۱۸ تا ۳۸ کیلوگرم.
عادات: صبح زود و غروب بیشترین فعالیت را دارد. اواسط روز و شب استراحت میکند. به صورت انفرادی زندگی میکند. در یک شب به طور متوسط تا ۲۰ کیلومتر راه میرود. زمستانها در تعقیب طعمه به مناطق پائینتر میآید و اگر طعمه کم باشد بیشتر از ۱۰۰ کیلومتر مهاجرت میکند. معمولاً در زیر صخرهها و گیاهان انبوه لانه میسازد. طعمه خود را با کمین کردن و پریدن بر روی آن شکار میکند.
غذا: از پستانداران کوچک به اندازه موش تا شوکا، بچه گراز، روباه، گربه وحشی و نیز پرندگان، خزندگان و حشرات تغذیه میکند. اغلب سر طعمه خود را گاز میگیرد. سیاه گوش قادر است حیواناتی که سه تا چهار برابر بزرگتر از او هستند را شکار کند. گاهی اوقات طعمه را به مدت چند روز تعقیب میکند و در فرصتی مناسب دزدانه به او نزدیک میشود و در نهایت با هجومی ناگهانی او را میگیرد. معمولاً پس از شکار، طعمه را به محل امنی منتقل میسازد.
همچنین بعضی از اهالی ارشق به ۲ گونه بودن آن ها اشاره می کنند که به گفته آنها گونه دوم از نظر جثه و رنگ ، ظاهر تفاوتی هایی دارد و کوچک تر است .
" این حیوان در لیست سرخ IUCN در رده آسیب پذیر قرار گرفته است "
تولیدمثل سیاه گوش: جفتگیری در اواسط زمستان انجام میگیرد. پس از حدود ۷۰ روز، یک تا چهار بچه میزاید. چشم بچهها پس از ۱۲ روز باز میشود، تا یک سالگی وابسته به مادرند. در دو سالگی میتوانند تولیدمثل کننند. طول عمر در اسارت حدود ۲۱ سال است.
گربه وحشی مانند بیشتر گوشتخواران اغلب شب فعال است . به این معنا که روزها در لانه اش ، که در حفره های میان سنگهاست ، به استراحت می پردازد و شب ها از لانه خارج می شود .
ساخت مستند حیات وحش ارشق
در گفتگویی که با علی فولادی (تهیه کننده و عضو تیم مستند سازی آزاد ساولان) داشتیم به این موضوع اشاره شد و تصمیم گرفته شد که در بهار سال ۹۵ به ارتفاعات مرزی (الکران) با همکاری پایگاه فرهنگی پژوهشی الکران سسی اقدام به تهیه "مستند حیات وحش ارشق (رضی) ” شود .
این مستند که حدود ۱۰ شبانه روز پس از انتخاب مکان و برپایی چادر در ارتفاعات تصویربرداری می شود به همکاری خوب و بالای اهالی و تیم مستندسازی آزاد ساولان در تکمیل این پروژه نیاز دارد .
لاذم ذکر است که چندی وقت پیش بود که خبرهایی ضد نقیص از دیدن لاشه این گربه توسط اهالی شنیده شد!
این گونه جانوری کمیاب و با ارزش کشورمان که جزء ذخایر ژنتیکی این مملکت بشمار می آید، متاسفانه با بیماریهایی همچون قند خون، انگل موجود در سرگین و … با مرگ دست وپنجه نرم می کند،در حالی که متخصصان علوم طبیعی و حیات وحش کشورمان براحتی می توانند در خصوص این نمونه، مطالعات علمی بسیاری انجام دهند اما دریغ !
و مسولیین و برخی افراد هم توجهی به این ظرفیت ها نکرده و راحت از کنار آن می گذرند … امیدواریم قبل از اینکه حیوانات بومی این منطقه نابود شوند ، حفاظت های لازم صورت بگیرد و تنها به یک تابلو "شکار ممنوع” اکتفا نشود.
منبع : پایگاه فرهنگی پژوهشی الکران سسی – WWW.ALKARANsasi.ir