غلامحسین آگاهی
بيش از سه سال از شروع به كار دولت روحاني مي گذرد. روحاني و تيم همراهش چه قبل و چه بعد از انتخابات وعده هاي جالبي دادند كه از آن جمله مي توان به شایسته سالاری ، آزادی اندیشه ، قانون گرایی ، توسعه اقتصادی ، فرهنگی ، سیاسی و احتماعی و ... اشاره کرد
دیدگاههای اجتماعی و فرهنگی حسن روحانی ؛ تصحیح جایگاه و ارزش صاحبان اندیشه، تغییر زیربنایی نگاه به امور جوانان، حفظ عزت مردم، برابری اقوام از لحاظ حقوقی و شهروندی، لازم دانستن وجود شادی و نشاط برای مردم، داشتن کشوری توسعه یافته به وسیله ایجاد اعتماد قابل پذیرش بین همه مردم و اقشار مختلف، تغییرات اصولی در آموزش و پرورش و وجود پیوند ناگسستنی بین نظام با ملت میباشد.
اين دولت شعارها ی را داده است و مردم باور كردند و راي دادند. ما وظيفه داريم از اين دولت پشتيباني كنيم اما حمايت ما به اين معنا نيست خارج شدن مدیران استانی از برنامه های دولت را تاييد كنيم حمايت ما به اين معني است كه كمك كنيم كه اين دولت به همان برنامه هایش عمل کند. .
مي خواهم يك نكته را در رابطه با شعارهاي این دولت اشاره کنم. شعارهايي كه اين دولت داده دقيقا همان جايي است كه مدیران استانی اين دولت در آن با چالش روبرو هستند. مثلا آقاي روحاني فرمودند كه ما مي خواهيم ممنوع القلم را سريع القلم كنيم يعني آزادي بيان بدهيم؛ دقيقا يكي از نقطه ضعفهاي اينها همين است.
وقتی که استانداری اردبیل از ورود خبرنگاران خبرگزاریها، سایت ها ، نشریات محلی که واقعیت ها را منتشر می کنند به جلسات استانداری ممانعت می کند . نمونه اش می تواند به مسئله خبرگزاری فارس ، عدم دعوت از خبرنگاران نشریات محلی از جمله نسیم آذربایجان، آوای باغرو و ... اشاره کرد. .
الان بلافاصله با هر مطبوعات يا سايتي كه بخواهد منتقد جدي باشد برخورد مي شود. دخالتی که در برگزاری انتخابات خانه مطبوعات صورت گرفت و بدون انتخابات سالم به صورت فرمايشي آمدند هیات مدیره خانه مطبوعات استان اردبیل را انتخاب کردند ، اين كار بر خلاف شعار آزادي است.
آزادی، یکی از مهم ترین شاخصهایی است که دولتهای که عنوان دموکراسی یا مردم سالاری را یدک میکشند، باید آن را داشته باشند.
در استان اردبیل بسیاری از فعالان سیاسی و مطبوعاتی بر این باورند که آزادی بیان به خصوص در حوزه مطبوعات و احزاب در این استان محدود شد و رنگ باخت. آزادی که نظام جمهوری اسلامی به آن اعتقاد دارد اما خود مدیران استانی دولت تدبیر و امیدچنین مسئلهای را نمیپذیرند.
روحانی وعده داده است در دولت تدبیر و امید هیچ کاری بدون مشورت با صاحب نظران انجام نخواهد شد و با بهرهگیری از فکر نخبگان ایرانی کشور اداره خواهدشد. وی معتقد است حق طبیعی ملت است که مشکلات خود را به آشکارا بیان و بدون نگرانی بیان کنند.
متاسفانه جریانی که مدیریت استان اردبیل را هدایت می کند با منتقدان حتی از نوع اصلاح طلب که باشد برخورد شدیدی می کنند. برکناری و حذف برخی از فرمانداران ، مدیران سیاسی و ... به بهانه های واهی از آن جمله اند !
هسته محله ای برای مراقبت های اجتماع و مبارزه با آسیبهای اجتماعی و افزایش همبستگی در محلات خوب است ولی نه به حدی که این حس محله گرایی افراطی بر مصالح کل استان تاثیر بگذارد که در این صورت باید حس حقوق شهروندی را پایمال خواهد کرد.
چطور شده است دوستان قدیمی در چند محله در جهت منافع شخصی خودشان ، منافع استان اردبیل را نادیده می گیرند؟
شايد بتوان ادعا كرد سابقه تفكر شايسته سالاري برابر با سابقه آغاز زندگي اجتماعي انسان باشد . جوامع انساني كه افراد لايق و شايسته را در راس خود تجربه كرده اند ، در تمامي اعصار ، قرين موفقيت و پيروزي بوده اند و باور آدمي بر اطاعت از افرادي است كه نسبت به خودش از شايستگي بيشتري برخوردار باشند.
ناكارائي نيروي انساني ، پائين بودن بهره وري ، بي انگيزگي كاركنان، نرخ بالاي جابجائي هاي شغلي و نهايتاً فقدان نظام هاي شايسته سالاري از جمله مهمترين پارامترهايي هستند كه در غير رقابتي كردن انتصاب و ظهور انتصابات قومی و فامیلی و محله ای دیده می شود.
امروزه واژه شايسته سالاري مترادف با ارزشهاي بزرگ اجتماعي و اخلاقي بوده و متعقدان به اين سيستم عقيده دارند روشي عادلانه و ارزنده براي پيشرفت افراد در يك اجتماع دموكراتيك شایسته سالاری است.
خداوند در سورة انبياء آية 105 حکومت و سروري بر زمين را براي بندگان صالح و شايسته ميداند: «ان الارض يرثها عبادي الصالحون»، حقيقتاً زمين به دست بندگان صالح خواهد افتاد. رعايت اهليت در انتخاب افراد و واگذاري کارها، از مهمترين مسائل در مديريت است؛ يعني کسي که قرار است مسئوليت کاري را عهدهدار شود، بايد شايستگي هاي لازم را براي آن مسئوليت دارا باشد و به اصطلاح اهليت آن کار را داشته باشد. سنت الهي چنين است که خداوند به هيچکس جز براساس شايستگي و اهليتهاي لازم مسئوليتي نميدهد.
امام علي (ع) حاضر نشد حتي يک لحظه بر خلاف اصل شايستهسالاري گام بردارد و همواره به استانداران و کارگزاران خود دستور ميداد اين اصل را رعايت کنند. آن حضرت ميفرمايند: «کسي که بهترين کفايت را داشته باشد، مستحق ولايت است. در جاي ديگر امام ميفرمايند: «کارها به وسيلة کارگزاران راست و درست ميشود. آفت کارها، ناتواني کارگزاران است.»
چطوراست فردی که دهها مورد غیر قانونی داشته باشد و مراجع مربوطه حاضر به دادن صلاحیت به آن فرد نمی باشند ولی برخی از اشخاصی که برای ما محترم است با توسل به جایگاه خود به زور بر انتصاب آن فرد اصرار کند و بعد از اینکه همه آن فرد را شایسته آن جایگاه ندانند و از ضعف عملکردش اظهار ناراحتی کنند بازهم بر عقیده قبلی خود بدون در نظر گرفتن واقعیت های جامعه پافشاری کند و وی را فردی شایسته بداند؟
متاسفانه تفكراتي مانند خويشاوندسالاري ، قبيله گرائي ، حزب سالاري ، محله سالاري ، انتصابات سياسي ، انتصابات بر اساس توصيه هاي پايگاههاي قدرت و حتي انتصاب بر اساس منزلت اجتماعي افراد و تمامي نگرشهايي كه دليل برتري يكي بر ديگري را غير از شايستگي ميدانند، عمده ترین مشکل مدیریت استان اردبیل است
تشكيل باندها و سازمانها ي غير رسمي كه داراي منافع مشترك بوده و به دليل ناشايستگي اعضاي آن ، داراي ديدگاه مشترك براي مقابله با هر نظام مختل كننده اين منافع اند . اين سازمانهاي غيررسمي براي سلامت سازمانها بسيار مضر بوده و مرگ تدريجي سازمان را به همراه دارند . اين باندها به مرور زمان يك لاك دفاعي قوي دور خود ايجاد كرده و مانع از كنترل و نظارت ساير بخش هاي سازمان بر عملكرد خود مي شوند.
امروزه مدیران دیگر استانها در تلاش اند تا شایسته ترین افراد را شناسایی و جذب کنند. وضعیت سازمانی و منطق حاکم بر آن ایجاب می کند از هر کسی و هر چیزی به درستی و متناسب با موقعیت ، بیشترین استفاده شود.. حضرت علی(ع) مسئله توان، لیاقت و شایستگی افراد را جزیی از بحث عدالت میدانند و این اصل را مهم ترین اصل اداره جوامع قرار داده، معتقدند که هر پستی به تناسب، به توان، خلاقیت، شایستگی و تخصص خاصی نیاز دارد و جایز نیست افراد هر کدام به جای دیگری قرار گیرند.
اما متاسفانه عمر اين دولت در حال اتمام است ولی كار خاصي را در سطح استان اردبیل مشاهده نمي كنيم جز نابرابری های اجتماعی و مدیریتی ؟؟
سرمای سیاسی در فضل بهار بر استان اردبیل حاکم شده است . رکود در فعالیتهای اقتصادی که ناشی از ضعف مدیریتی است هر روز بیشتر از دیروز نمایان می شود.
عدم پیگیری و عدم جذب اعتبارت استانی و ملی که ناشی از انتصابات قومی و خویشاوندی است استان اردبیل را از ریل توسعه خارج کرده است. متاسفانه نشاط اجتماعی مردم در سطح منطقه به خاطر سوء مدیریتی ها تبدیل به یاس و نامیدی شده است اگر دولت تدبیر و امید در این یکسال باقی مانده تغییراتی انجام ندهد عمل کرد موفقی در این استان نخواهد داشت.