مهمترین معضل جوانان در استان بیکاری است. نرخ بیکاری در خوزستان طبق آخرین آمار اعلام شده ۲۵/۷ درصد بوده و جزو استانهایی است که بالاترین میزان بیکاری در کشور را داراست و در آماری دیگر ۷ شهر آن در جمع ۲۰ شهر اول کشور به لحاظ تعداد بیکار قرار دارند .
لزوم توجه و بهادادن به ظرفیتهای نهفته در نسل جوان و توجه به خواستههای
آنان خصوصا اشتغال از جمله مهمترین مقولاتی است که در کشور ما مغفول نیست
اما ایراد کار اینجاست که بیشتر سخنان ایراد شده فقط در حد شعار باقی مانده
است.
خبرنگارهمشهری در این باره پای سخنان و درد دلهای جوانان و فعالان
برخی شهرهای خوزستان نشسته است . «حسین حیدریفرد» شهروند اهوازی میگوید:
برخی از شهرهای خوزستان از جمله اهواز در ۳ دهه اخیر بالاترین آمار رشد
جمعیت را در ایران داشتهاند که با توجه پایین بودن سن ازدواج در این شهر،
آمار جوانان و مشکلات آنها از جمله یافتن کار دارای اهمیت است؛ به طوری که
با وجود ظرفیت صنایع و پروژههای وسیع اشتغالزایی موجود و وسعت اراضی
کشاورزی، باز هم شاهد گسترش مشاغل کاذب نظیر فروشندگان سیار و دستفروشان به
ویژه پوشاک، میوه، ماهی و فلافل هستیم که ایجاد مشکلات بهداشتی، ناامنی،
فرار از عوارض و مالیات، سد معبر و آسیب به زیبایی و جلوه شهری را به دنبال
دارد .
وی ادامه میدهد: از طرفی با وجود ظرفیت و امکانات موجود، اما فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی برای قشر عظیم جوانان بسیار محدود بوده و از انرژی، ظرفیت و وقت آنها در این باره بهرهگیری نشده است و مشارکتهای اجتماعی نظیر N.G.O ها و فعالیتهای فرهنگی نیز ضعیف است.حیدریفرد تصریح میکند: به عنوان راهکار ایجاد اشتغال، مشارکت و بهرهگیری بیشتر جوانان به ویژه فارغالتحصیلان کشاورزی از اراضی وسیع کشاورزی موجود و ایجاد بازارچههای محلی برای ساماندهی فروشندگان سیار بدون مجوز پیشنهاد میشود .
دردی به نام غیربومی گزینی
«علی چاروسائی» از جوانان و فعالان رسانهای بندر ماهشهر میگوید: این
شهرستان با وجود دارابودن بیش از ۲۰ شرکت پتروشیمی و عظیمترین بنادر کشور،
اما نرخ بیکاری بالایی دارد و دلیل این موضوع هم استخدام نیروهای غیربومی
است. استخدامهای غیربومی در حالی صورت میگیرد که جوانان بندر ماهشهر در
تمامی تخصصهای مورد نیاز منطقه دارای مدارک دانشگاهی هستند . وی پیشنهاد
میدهد: مسئولان ضمن ساماندهی استخدامهای آتی و استفاده از نیروهای بومی
در صنایع و بنادر، از راهاندازی کارگاههای کوچک تولیدی برای رفع نیازهای
عمومی شرکتهای پتروشیمی (مثل دستمال کاغذی، مواد غذایی و …) حمایت کنند و
به ایجاد ارزش افزوده، به تولید شغل و رفع نیازهای صنایع منطقه با هزینه
کمتر کمک کنند .
شناسایی عوامل موثر بر سرمایهگذاری در بخش کشاورزی
«امید کُرد» از جوانان و فعالان فرهنگی شوش نیز میگوید: شوش با دارابودن
شاخصهای استراتژیکی مانند ظرفیتهای موجود در بخش کشاورزی و گردشگری، با
رونق این ۲ بخش علاوه بر اینکه مشکل بیکاری جوانان این شهرستان را حل خواهد
کرد، برخی حتی میتواند برای مردم شهرستانهای همجوار نیز شغل ایجاد کند .
وی میافزاید: شهرستان شوش به دلیل پیشینه کهن و منابع خدادادی دارای جایگاه ملی و بینالمللی است، بنابراین شایسته نیست که آمار بیکاری در این شهرستان بالا باشد . کُرد ادامه میدهد: سرمایهگذاری در بخش کشاورزی علاوه بر رشد تولید و آمار اشتغال در این بخش، به رشد تولید و اشتغال در سایر بخشهای دیگر اقتصادی نیز کمک میکند و بدین صورت شناسایی عوامل موثر بر سرمایهگذاری در بخش کشاورزی و اتخاذ سیاستهای مناسب برای گسترش سرمایهگذاری از اهمیت فراوانی برخوردار است.
جامعه مدیریتی استان پیر است
«علیرضا صالحیزاده» از فعالان رسانهای دزفول میگوید: امروز جوان دزفولی
همانند قشر عظیمی از جوانان این مرز و بوم امید و آرزوهایی دارد که برخی از
موانع و مشکلات راه را بر دستیابی به آنها مسدود کرده است. یکی از مشکلات
جوان امروز دزفول عدم اعتماد برخی مسئولان به قدرت و تواناییهای اوست.
البته این مشکل در اغلب نقاط کشور مشاهده میشود که نیاز است مسئولان
تدابیری بیندیشند. در شهرستانها برخی مسئولیتها انگار مادامالعمری است و
هر فردی مسئولیتی گرفت کم کم باید حداقل ۱۰ سالی در آن پست بماند و با این
وضعیت مسئولیت به دیگری نمیرسد، به همین دلیل غالب مدیران شهرستانها با
سوابقی بالای ۲۵ سال و حتی بالای ۳۰ سال مشغول به کارند. وی میپرسد: آیا
با این وضعیت میشود امید داشت که یک جوان تحصیلکرده و دارای ایده بتواند
تواناییهای خود را نشان دهد؟
وی می افزاید: از مشکلات جوانان دزفول میتوان به نبود کارخانه و کارگاههای عظیم برای اشتغال اشاره کرد، کارگاه و کارخانهای که بتواند خیل عظیمی از جوانان شهر را مشغول کند .صالحیزاده ادامه میدهد: از دیگر مشکلات جوانان برای اشتغال در ادارات، وجود رابطه به جای ضابطه است، به گونهای که این سخن حرف دل بسیاری از جوانان است که «تا پارتی نباشد، شاغل شدن محال است». نبود مکانهای مناسب برای تفریح مانند پیستهای تخصصی موتور و ماشین، نبود نهادهای حمایتی برای تسهیل ازدواج جوانان، نبود انجمنهای قوی و فعال فرهنگی و هنری در شهر برای هدایت تواناییهای جوانان از سایر مشکلات و معضلات پیشروی نسل جوانان در دزفول است .
فعالیت شرکتهای نفت و پتروشیمی کم رنگ است
«حسین محمدیفرد» از جوانان و فعالان بهبهانی میگوید: بیشترین مشکل و
دغدغه مردم این شهرستان بیکاری و اشتغال جوانان است. به خصوص جوانان تحصیل
کرده که نگاهشان به فرداهاست. با توجه به ظرفیتهای موجود در شهرستان
بهبهان، همچنان نرخ بیکاری بسیار بالاست. بیکاری و رشد فزاینده آن از
معضلات اصلی این شهرستان است و حل این مشکل و ایجاد اشتغال همت عمومی
میطلبد .
وی میافزاید: با اجرایی شدن طرحهای اشتغالزایی میتوان در بهبهان شاهد
توسعه اقتصادی و تولیدی و در نهایت ایجاد فرصتهای شغلی جدید و رفع مشکل
بیکاری باشیم. شرکتهای اطراف بهبهان و دغدغه جذب نیروهای بومی از دیگر
مشکلاتی است که جوانان با آن دست و پنجه نرم میکنند . شرکتهای گاز و نفت،
شهرکهای صنعتی، کارخانههای بهبهان همه فرصتهایی است که با مدیریت صحیح
میتوانند در رفع مشکل بیکاری نقش داشته باشند.
محمدیفرد ادامه میدهد: راهاندازی کارگاه های کوچک و زودبازده از دیگر اقدامات موثری است که میتوان به آن اشاره کرد؛ مانند کارخانههای خرما، ماست و لبنیات که هم اشتغالزایی کرده و هم در اقتصاد بهبهان نقش داشته است. سدهای اطراف شهرستان بهبهان خود یک منبع اشتغالزایی برای جوانانی است که میتوانند در بحث شیلات و پرورش ماهی و میگو برنامههای خود را برای اشتغالزایی ارائه دهند .
طرحهای متوقفمانده، درمانگر بخشی از بیکاری
«محمد جمشیدی» که یک جوان اندیمشکی است در این باره میگوید: این شهرستان
با وجود دارابودن منابع نفت و فولاد و وجود میدان نفتی بزرگ در بخش الوار
گرمسیری و همچنین معادن فولاد چناره در این بخش و بهرهمندی از
منحصربهفردترین محورهای ارتباطی ریلی و جادهای، از صنایع اشتغالزا محروم
است .
وی میافزاید: روند اجرایی کارخانه پتروشیمی اندیمشک متوقف شده است. کارخانه فولاد بینتیجه مانده و فعلا وضعیت آن مشخص نیست. کارخانه سیمان در دست احداث است و روند ساخت و تکمیل کارخانه استیل و سد بالارود این شهرستان نیز متوقف شده است. طرح بندر خشک هم که بینظیرترین طرح اشتغالزایی استان عنوان شده ظاهرا با پیش آمدن برخی اختلاف نظرها میان راهآهن زاگرس و برخی ادارات شهر فعلا در حد طرح باقی مانده است. به نتیجه رسیدن این طرحها میتواند کمک شایانی به حل بخش اعظمی از مشکل بیکاری جوانان این شهرستان و سایر نقاط منطقه کند .
مدیران جوان و سهم جوانان در تصمیمگیریهای کلان
جوان موتور محرک جامعه ایرانی است که ضروری است مسئولان و دولتمردان به دور
از شعار، به حل مشکلات آن به عنوان سرمایه اصلی این مرز و بوم بپردازند و
قشر تحصیلکرده آن را در تصمیمگیریهای خود سهیم کند و از آنجاییکه به
گفته برخی مسئولان دولت با مشکل مدیریتی مواجه است، شایسته است مدیران جوان
جایگزین مدیران گذشته شوند و باید از دوباره روی کار آوردن مدیران سابق و
پا به سن گذاشته در بخشهای مهم و کلیدی استان پرهیز کرد.