به گزارش
تابناک یزد زنان نيمي از جمعيت کشور را تشکيل مي دهند و به تبع آن مسائل مرتبط با آنان نيز به همان اندازه در جامعه موثر است . اما دو موضوع که در وضعيت قرمز در اين حوزه قرار دارد يکي رشد اعتياد در زنان و دومي افزايش زنان سرپرست خانوار است .
اعتياد در زنان دوبرابر شد
چندي قبل رييس کميته برگزاري مراسم سالروز جهاني مبارزه با موادمخدر در خصوص زنانه شدن اعتياد اعلام کرد که متاسفانه رشد اعتياد در زنان که قبلا 5 درصد بود در حال افزايش و نزديک به 10 درصد است كه خطراتي را براي جامعه به دنبال دارد. براي پيشگيري از اين موضوع کميته زنان براي اولين بار در ستاد مبارزه با موادمخدر تشکيل شده است كه موضوعات مربوطه را بررسي ميكند. اين در حالي است که چندي قبل معاون ستاد مبارزه با موادمخدر از افزايش 15 درصدي مرگ زنان معتاد در کشور خبر داده ( متن کامل خبر را اينجا بخوانيد) و گفته بود که زنان 9.3 درصد از جمعيت معتادان در کشور را تشکيل دادهاند.
همچنين شهيندخت مولاوردي معاون رئيس جمهور در امور زنان و خانواده نيز با بيان اينکه مرگ زنان معتاد در سال 92 نسبت به سال 91 به ميزان 16 درصد افزايش داشته است، اظهار مي کند که استعمال مواد مخدر65 درصد موجب همسرآزاري، 55 درصد موجب طلاق، 30 درصد موجب کودک آزاري، 25 درصد موجب قتل و 25 درصد موجب نزاع و خشونت ميشود.مولاوردي ضمن اشاره به پديده اي نوظهور بنام زنانه شدن فقر ادامه داد: اين پديده به ويژه در ميان زنان سرپرست خانوار ديده ميشود و خدا نکند که با زنانه شدن اعتياد نيز مواجه شويم.
وضعيت نگران کننده
از طرفي رحماني فضلي؛ وزير کشور و دبيركل ستاد با اشاره به اعتياد زنان نيز اعلام کرد که در طول چهارسال گذشته اعتياد زنان افزايش يافته است و اين موضوع با توجه به نقش زنان در اجتماع، خانواده، تربيت فرزندان نگرانکننده است.
طبق آمار قوه قضاييه، 65 درصد از زندانيان کشور مستقيم و غير مستقيم به دليل ارتکاب جرايم مرتبط با مواد مخدر در زندانها محبوسند، همچنين علت 55 درصد طلاقها، 65 درصد همسرآزاريها، 30 درصد کودکآزاريها و 25 درصد قتلها، اعتياد است.(متن کامل خبر را اينجا بخوانيد)
نگراني از افزايش ميزان گرايش زنان و دختران به مواد محرکه روانگردان
اما نگراني ها به اعتياد ختم نشده و به گفته معاون رييس جمهور در امور زنان و خانواده، افزايش ميزان گرايش زنان و دختران به مواد محرکه روانگردان بسيار نگرانکننده است. در چنين شرايطي پنهان کاري و نگاه نامناسب جامعه به اين دختران و زنان شرايط اين گروه از زنان را بغرنج مي کند.
مولاوردي با اشاره به ضرورت آموزش دختران از طريق تعامل با آموزش و پرورش مي گويد: اميدواريم بتوانيم از طريق وزارت آموزش و پرورش در زمينه آموزش دختران، گامهاي مناسبي برداريم و بيشتر بر پيشگيري از استعمال مواد مخدر متمرکز شويم، چرا که در دنيا آموزش، کليد توانمندسازي است.
به گزارش آريا،در گذشته اعتياد در جامعه به عنوان يک جرم معرفي مي شد و معتاد هم يک مجرم بود که با آن برخورد قانوني مي شد و در جامعه نيز به نوعي با فرد معتاد برخورد مي کردند که از اجتماع طرد مي شد و بازگشت به جامعه برايش بسيار سخت و گاهي غير ممکن مي نمود.
حال با توجه به اينکه چندي است معتاد را به عنوان يک بيمار معرفي مي کنند و کم و بيش جامعه نيز آن را پذيرفته است، اما هنوز نوع نگاه خانواده ها و جامعه به فرد معتاد عوض نشده و اين در بازگشت فرد معتاد به جامعه نقش مهمي را ايفا مي کند. در حالي که تلاش مي شود با مراجعه افراد معتاد به مراکز بازپروري و مشاوره به معتادان کمک شود، اما بسياري از معتادان مرد نيز از مراجعه به اين مراکز خودداري مي کنند تا چه رسد به زنان که اين را ننگ و عار مي دانند و يا حداقل نوع نگاه جامعه و خانواده ها اينگونه است.
به گزارش آريا، براساس آمار اخير سازمان پزشکي قانوني در رابطه با مرگ و مير ناشي از سوء مصرف مواد مخدر بود شاهد کاهش 3.3 درصدي مرگ ناشي از سوء مصرف مواد مخدر هستيم اما در عين حال شاهد افزايش 16درصدي مرگ زنان معتاد هستيم و اين زنگ خطري بزرگ براي جامعه به ويژه خانواده محسوب مي شود و اين در حالي است که چندي قبل نيز اعلام شد سيگار بيشترين مصرف کننده را در کشور دارد و ميزان رشد مصرف مواد صنعتي در ميان دانشجوبان دختر بيشتر است ( متن کامل خبر را اينجا بخوانيد) با اين آمار بايد تهديد جدي کانون خانواده را بيش از پيش مهم تلقي کرد و براي رفع آن به مبارزه برخاست.
زنان سرپرست خانوار جوانتر مي شوند!
اما يک چالش مهم ديگري هم در حوزه زنان وجود دارد. با پير شدن جمعيت و عدم توجه کافي به مساله جمعيت در کشور، آسيب هاي اجتماعي مختلفي نيز ديده ميشود که يکي از آنها به زنان سرپرست خانوار بر مي گردد.اخيراً رئيس کميته امداد امام خميني (ره)اعلام کرد که يک ميليون و 30 هزار خانوار با سرپرست زن نيازمند حمايت هاي کميته امداد هستند و اين در حالي است که سن زنان سرپرست خانوار در حال کاهش است.
سيد پرويز فتاح با بيان اينکه 60 درصد از جمعيت تحت حمايت کميته امداد را سرپرست زن تشکيل مي دهد، گفت:يک ميليون و 30 هزار خانوار با سرپرست زن به علت فوت همسر، طلاق، اعتياد، بدسرپرستي نيازمند حمايت هاي اين نهاد هستند و اين در حالي است که سن زنان سرپرست خانوار در حال کاهش است.
وي با ابراز نگراني نسبت به سکونت بخشي از خانواده هاي مددجوي اين نهاد در مناطق آسيب پذير، حاشيه شهرها و مناطق پرتخلف ، ادامه داد:جداسازي اين افراد و تهيه مسکن به صورت رهن و اجاره براي آنان به راحتي امکانپذير نيست و اين در حالي است که ما نسبت به تاثيرات اعتياد و فساد اين مناطق بر خانواده هاي مددجو نگران هستيم.
البته اين نگراني به اندازه اي بود که محمد باقر قاليباف شهردار تهران نيز در اظهاراتي اعلام کرد:در حال حاضر 200 هزار خانوار در شهر تهران داريم که به نان شب خود محتاج هستند. ( متن کامل خبر را اينجا بخوانيد) به نظر مي رسد بخش عمده اي ازاين آمار را زنان سرپرست خانوار تشکيل دهند.
آمار نگران کننده آسيب هاي اجتماعي
از سوي ديگر رئيس سازمان بهزيستي نيز با اعلام اينکه آمار آسيب هاي اجتماعي نگران کننده است، تاکيد مي کند:بهزيستي با رويکردي تحول آفرين و تفکري سيستمي با محوريت پيشگيرانه و مشارکت طلبي در صدد کاهش اين معضل است.
وي معتقد است اکنون آمار آسيبهاي اجتماعي نگرانکننده است؛ چراکه نبود نگاه کلاننگر، پيشگيرانه و مبتني بر شواهد شرايطي را فراهم کرده است که در رصد آسيبهاي اجتماعي با آماري نگرانکننده و تاسفبار روبرو باشيم.
رشد 55 درصدي يک آسيب اجتماعي
رئيس سازمان بهزيستي به افزايش آمار زنان سرپرست خانوار در چند سال اخير اشاره کرده و مي گويد:تعداد زنان سرپرست خانوار در سال 70، يک ميليون و 200 هزار نفر در سال 85، يک ميليون و 600 هزار نفر بوده است که اين آمار در سال 90 به 2 ميليون و 500 هزار افزايش يافته که نشاندهنده رشد 55 درصدي اين آسيب اجتماعي است.
وجود 9هزار زن سرپرست خانوار زير 20 سال
اما براساس اخبار منتشر شده بيش از 9 هزار زن سرپرست خانوار در کشور زير 20 سال هستند.
حسنموسويچلک رئيس انجمن مددکاران ايران مي گويد:يکي از موضوعاتي که در چند سال اخير مورد توجه قرار گرفته است، افزايش تعداد زنان سرپرست خانوار است.تعداد زنان سرپرست خانوار از يک ميليون و 660 هزار نفر در سال 1385 با يک رشد سريع به بيش از 2ميليون نفر در سال 1390 رسيد و اين رشد در 5 سال قابل توجه است.اين درحالي است که روند افزايش تعداد زنان سرپرست خانوار در يک فاصله 10 ساله از يک ميليون و 200 هزار نفر در سال 75 به بيش از يک ميليون و 600 هزار نفر در سال85 رسيده بود و پس از آن تاکنون به سرعت رو به افزايش بوده است.
طلاق مهمترين عامل افزايش تعداد زنان سرپرست
وي با اشاره به اينکه طلاق مهمترين عامل افزايش تعداد زنان سرپرست خانوار در5 سال اخير بوده است، ميگويد: فاصله طول زندگي مشترک زوجين کم شده است و همين کم شدن فاصلهها باعث مطلقه شدن زنان و به دنبال آن جوانترشدن سن زنان سرپرست خانوار شده است.در چنين شرايطي با توجه به اينکه زنان سرپرست خانوار از تحصيلات بالايي برخوردار نيستند واغلب مهارتهاي زندگي و انواع مهارتهاي فني و حرفهاي را نياموختهاند و از طرف ديگر پشتوانههاي مالي و اقتصادي ندارند با مشکلات زيادي روبهرو ميشوند و در اين شرايط است که نظام حمايتي جامعه پاسخگوي مطالبات وخواستههاي آنها نخواهد بود.
تبعات جوانترشدن زنان سرپرست خانوار
اين مددکار اجتماعي درمورد جوانترشدن سن زنان سرپرست خانوار ميگويد: جوانترشدن زنان سرپرست خانوار ميتواند نظام حمايتي اجتماع را دچار مشکل کند اين درحالي است که در جامعه هيچ نشاني از کاهش طلاق ديده نميشود و اگر، طلاقهاي توافقي وطلاقهاي بعد از عقد و قبل از ازدواج را اضافه کنيم بايد نگران شويم.
يک ناهنجاري اجتماعي و عدم توجه جدي به آن
اما فريده غيرت يکي از فعالان حوزه زنان، اين موضوع که همان کاهش سن زنان سرپرست خانوار در جامعه است را نوعي ناهنجاري اجتماعي ميداند و ميگويد:ازدواجها و طلاقهاي زودهنگام باعث جداييها و منجر به آسيبهاي مختلف در جامعه ميشود.
به گفته وي برخي ازدواجها بر اساس منطق و عقل صورت نميگيرد و فرزنداني به وجود ميآيد که پس از ازدواج زنان بايد سرپرستي آنها را برعهده بگيرند و مشکلات از همان جا شروع ميشود.او ميگويد:بايد براي اين مشکل فکر جدي و برنامهريزيهاي اساسي کرد و تا امروز براي ازدواجهايي که به طلاق منجر ميشود کار جدي صورت نگرفته است و مشخص است که کاهش سن زنان سرپرست خانوار مشکلات و آسيبهاي جدي براي آنها به وجود خواهد آورد.