اين مسئله كه بانوان يزدي در قياس با ميانگين كشوري مشاركت اندكي در موضوع اهداي خون دارند با اين كه همواره بحث مشارکت در امور خير در بين يزديها زبانزد عام و خاص است در مغايرت است.
البته با اين وجود مشاركت مطلوب و روزافزون آقايان يزدي در بحث اهداي خون باعث شده تا انتقال خون يزد همواره در بسياري از شاخصهاي خون و فراوردههاي خوني جزو استانهاي برتر كشور باشد به عنوان نمونه در حالي كه ميانگين مشارکت كشوري براي اهداي خون حدود 26 در هزار نفر است، اين رقم در استان يزد بيشتر و قريب 36 در هزار نفر است.
با اين وجود هنوز هم مشاركت اندك بانوان يزدي در امر اهداي خون يك مسئله جدي است كه ميبايست با آسيبشناسي و فرهنگسازي اين مشاركت را ارتقا بخشيد.
ترس و كمخوني از دلايل مشاركت اندك بانوان
«سعیده دهقان» يكي از بانوان يزدي که تاکنون هیچ بار اقدام به اهداي خون نکرده است، ميگويد: هر چند تاكنون چنين دغدغهاي در بين خانواده من وجود نداشته است ولي به دليل شايع بودن موضوع كمخوني در بين بانوان، بسياري از زنان يزدي و گاهاً سرپرست خانواده با موضوع اهداي خون مخالفت ميكنند.
«مریم هدایتی» دیگر بانوي يزدي نيز علت عدم اهداي خونش تاكنون را به همين دليل يعني عارضه كمخوني ذكر ميكند و ميگويد: حتي براي اهداي خون به مركز انتقال خون مراجعه كردم ولي اعلام كردند كه به علت کم خونی شدید نميتوانم اهداي خن داشته باشم و خوشبختانه از همین طريق نيز متوجه کمخونی خودم شدم.
«رويا غفوري» نيز صراحتاً بيان ميكند كه از خون دادن ميترسد و اصولاً در هنگام مشاهده خون احساس ناخوشايندي به وي دست ميدهد.
از سوي ديگر «کاظم هلیچه» یکی از شهروندان يزد با بيان اين كه تاكنون بیش از 20 مرتبه اقدام به اهداي خون كرده است، اظهار ميكند: اين اقدام را از زمان جنگ تحميلي تاکنون همواره انجام ميدهم و خوشبختانه حال جسمي خوبی نيز دارم .
«محمد یادگاریان» هم ميگويد: سال گذشته براي اهداي خون مراجعه كردم ولي با توجه به انجام عمل آندوسكوپي از سوي پزشك مركز انتقال خون براي اين اقدام منع شدم ولي امسال در اولين فرصت براي اين امر خير كه ميتواند جان بيماران نيازمند را نجات دهد حتما اقدام خواهم كرد.
اهداي خون تنها 2.7 درصد زنان يزدي
«نقی تقوایی» مدیر كل انتقال خون استان نيز با تاييد مشاركت كمتر از ميانگين كشوري بانوان يزدي در امر اهداي خون، در گفتوگو با ایسنا، تصريح ميكند: در حالي ميزان مشاركت بانوان در كشور 6 درصد اعلام شده كه اين رقم در يزد تنها 2.7 درصد و بسيار پايين است و اين در حالي است كه برآوردهاي ما حكايت از اين دارد كه 70 درصد بانوان یزدی توانایی اهداي خون را دارند .
وي با اشاره به روند رو به رشد مشارکت یزدی ها در اهداي خون به صورت كلي، اظهار ميكند: به ازاي هر هزار نفر یزدی، 36 نفر اهداکننده خون هستند ولي اين آمار در متوسط كشوري 27 در هزار نفر است .
این مسئول 63 درصد اهداکنندگان یزدی را اهداکنندگان مسمتر معرفي ميكند و ميگويد: به عبارتي اين مراجعهکنندگان هر سال حداقل بیش از دو مرتبه اقدام به اهدای خون ميكنند كه هر ساله نيز به مناسبتهاي مختلف و مرتبط، از آنها تقدير ميكنيم.
تقوایی نقش رسانه ها در افزایش مشارکت مردم به ویژه بانوان یزدی در امر اهداي خون را يادآور ميشود و عنوان ميكند: اين مهم از طريق اطلاع رسانی و اطمینان دادن به افراد در تضمین سلامتی آن ها به واسطه اهداي خون میتواند منجر به افزايش مشاركت عمومي شود .
وي همچنين با اشاره به اين كه بسياري از بانوان معتقد هستند كه كمخوني دارند و اين موضوع را علت عدم مراجعه خود براي اهداي خون اعلام ميكنند، خاطرنشان ميكند: تمامي مراجعان به مراكز انتقال خون قبل از اقدام به اهداي خون از سوي پزشك مركز مورد معاينه جسمي قرار ميگيرند و در صورت منع اهداي خون از اين امر ممانعت ميشود.
كمترين ضايعات خوني در يزد
مدير كل انتقال خون استان در مورد مراکز فعلي انتقال خون در استان نيز ميگويد: دو مرکز در شهرستان یزد و دو مرکز نيز در شهرستانهای میبد و اردکان فعاليت دارند و علاوه بر اين نيز دو تیم سیار به صورت موردی به شهرستانهای مختلف استان مراجعه میکنند.
به گفته وي، به طور معمول از هر کیسه خون سه فرآورده شامل پلاکت، پلاسما و گلبول قرمز استحصال ميشود كه هر كدام در شرایط خاصی نگهداری می شوند و عمر مفید هر کدام نيز متفاوت است به عنوان نمونه گلبول قرمز 35 روز، پلاکت سه تا پنج روز و پلاسما به مدت دو سال قابلیت نگهداری دارند .
تقوايي در اين باره با اشاره به ضایعات کمتر از چهار درصدي محصولات خوني در استان، يزد را از اين لحاظ جزو استانهاي سرآمد با كمترين ضايعات در اين حوزه برميشمارد.